"Przyjaźń" - Pomnik Przyjaźni Polsko-Radzieckiej autorstwa Aliny Szapocznikow, który przedstawia dwóch mężczyzn w braterskim uścisku trzymających sztandar, powstał w 1953 roku i stanął w holu Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie.
Po zmianach ustrojowych nie był już jednak mile widziany i postanowiono go usunąć. Trzymetrowa rzeźba okazała się jednak za duża, by wynieść ją z holu w całości, dlatego pozbawiono ją m.in. rąk robotników i sztandaru. Miała trafić na złom, ale stało się inaczej. Przez trzydzieści lat stała w prywatnym ogrodzie, aż w końcu została pokazana na wystawie w domu aukcyjnym, gdzie wylicytowano ją za 1,7 miliona złotych.
- Dziś dokonuje się przewartościowanie dziedzictwa sztuki socjalistycznego realizmu. To, co na początku lat 90., na fali odcinania się od przeszłości PRL było odsyłane w zapomnienie, negowane i krytykowane, po jakimś czasie zaczęło interesować badaczy, a w końcu kolekcjonerów. Nie tylko dla wartości artystycznych ale także znaczenia, jakie ta sztuka ma dla naszej historii - zauważył Jakub Majmurek.
Wystawienie na aukcji i spór o prawa do rzeźby Aliny Szapocznikow pokazały, że ocena sztuki socrealizmu jest bardzo niejednoznaczna. Na ile wpływ na to ma historia, a może przede wszystkim bieżąca polityka? Czy można patrzeć na sztukę zapominając o jej wymiarze politycznym i ideologicznym? Jak oceniać socrealistyczne dzieła uznanych dziś artystów? Jakie miejsce zajmują one w polskiej kulturze? O tym w nagraniu audycji.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadzi: Krzysztof Grzybowski
Goście: Jarosław Suchan (dyrektor Muzeum Sztuki w Łodzi), Jakub Majmurek (publicysta) oraz prof. Piotr Kletowski (filmoznawca, Uniwersytet Jagielloński)
Data emisji: 1.05.2019
Godzina emisji: 17.30
mko