Radiowa Dwójka świętuje 90. Urodziny Stanisława Brudnego
Zagrał kilkaset ról w filmach, telewizji i teatrze, jest cenionym aktorem dubbingowym, ale również wielkim przyjacielem Polskiego Radia, w którym stworzył wiele niezapomnianych kreacji, z postacią Teofila Skorupy w słuchowisku "W Jezioranach" na czele.
Urodzony w 1930 roku w Pilznie Stanisław Brudny do dziś pała ogromnym sentymentem do tego miasta. - To jest miasto genius loci z olbrzymimi wpływami Galicji. W moim domu znalazłem ubezpieczenie domu w Brnie. Hašek czy Hrabal, do dziś dnia na rynku tego miasteczka można spotkać takich ludzi, z pewnymi zakrętami swojego życiorysu i swoich osobowości - stwierdził gość Dwójki.
To właśnie tam narodziły się pierwsze artystyczne fascynacje. - Spędziłem tam pierwsze lata, już aktorskie, w ochronce, tańcząc krakowiaczka. Należałem i należę do tych osób, które się nie wstydzą tego, co jest piękne, dobre i pożyteczne - zaznaczył. - Chyba to miasto ukierunkowało moją drogę.
"Martwa natura z bobrami". Polska u stóp Gór Skalistych
Trudna sytuacja wojenna sprowokowała rozkwit umiejętności aktorskich w poszukiwaniu środków do życia. - Przeżyłem wojnę i okupację niemiecką. Ojciec wrócił prawie po roku z tułaczki wojennej, ja zostałem tylko z siostrą i z matką, która musiała zabezpieczyć życie - opowiadał aktor. - Chodziłem z szopką przez siebie skonstruowaną po wioskach zbierając rozmaite wiktuały. Ogrywałem wszystkie postacie, włącznie z Matką Boską - zaznaczył.
Lata okupacji i ograniczeń z nią związanych spowodowały głód wiedzy. - Kiedy nastąpiło tzw. wyzwolenie, to ciekawość mojego wieku była niezmierna. Dostęp do tego, co było zabronione, był pędem niezważającym na żadne przeszkody - opowiadał jubilat. - To nie była sprawa chęci, ale ciekawości wszystkiego, od sportu, poprzez muzykę po wiedzę.
W gimnazjum, do którego uczęszczał Stanisław Brudny uczyli profesorowie z Uniwersytetów Lwowskiego i Jagiellońskiego, w praktyce więc szkoła była małym uniwersytetem. - Osobowości profesorów, to była większa wartość niż przekazana wiedza, bo to były osobowości polskie - mówił z naciskiem.
Stanisław Brudny w 1953 ukończył Studium Aktorskie przy Teatrze Śląskim im Stanisława Wyspiańskiego w Katowicach, którego aktorem był w latach 1951–1972. Tam spotkał późniejszych wspaniałych aktorów i kolegów. - Tych ludzi mógłbym opisywać godzinami - przyznał. - To były szczęśliwe lata, był Gustaw Holoubek, Jerzy Jarocki, z którym spędziłem wiele lat. Koleżanki takie jak Ewa Lasek, słynna aktorka, Jolanta Hanisz. To był przepiękny rozdział w moim życiu - dodał.
[ZOBACZ TAKŻE] Stanisław Brudny - nestor polskich aktorów >>>>
Od 1972 roku, po przeprowadzce do Warszawy był w zespole Teatru Studio im. Stanisława Ignacego Witkiewicza, gdzie szefował Józef Szajna. - Spotkaliśmy się jeszcze w Katowicach. Szajna miał piękną zasadę, że obraz jest wierny i ten zrozumie, kto oglądać łaknie, że wieloznaczność obrazu jest tak silna, a słowo jest zawsze albo manipulowane, albo fałszywe - opowiadał o reżyserze Stanisław Brudny. "Replika", spektakl, do którego aktor został zaangażowany, to teatr powstały przez uruchomienie plastycznej kompozycji przestrzennej z dodaniem żywych aktorów. Teatr nowatorski, niekoniecznie wówczas rozumiany. - Byliśmy wszyscy czynni, fizycznie i teatralnie, niezależnie od epitetów jakie otrzymywaliśmy od kolegów z innych teatrów. Odbiór tego teatru udowadniał, że trafiliśmy do teatru, który coś znaczy, jest nawet ambasadorem polskiej sztuki za granicą.
Stanisław Brudny grał w spektaklach takich reżyserów, jak m.in.: Gustaw Holoubek, Jerzy Jarocki, Jerzy Kreczmar, Lidia Zamkow, Józef Szajna, Jerzy Grzegorzewski, Tadeusz Łomnicki, Adam Hanuszkiewicz, Michał Zadara, Agnieszka Glińska i Krystyna Janda.
Uhonorowany został wieloma odznaczeniami państwowymi za zasługi dla kultury, w 2009 został wyróżniony przez Zespół Artystyczny Teatru Polskiego Radia nagrodą Splendor Splendorów.
Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadziła: Małgorzata Szymankiewicz.
Gość: Stanisław Brudny (aktor)
Data emisji: 15.05.2020
Godzina emisji: 17.30
