"Konstytucja 3 maja była ze strony litewskiej kompromisem"

- Stanowisko Litwinów było takie: dobrze, zgadzamy się na centralizację państwa, ale stosunki polsko-litewskie nie są uregulowane w duchu Konstytucji 3 maja. Musi być jeszcze jakiś dokument objaśniający. Zaręczenie Wzajemne Obojga Narodów było właśnie tym dopełnieniem - mówił w Dwójce dr Vydas Dolinskas, dyrektor Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie.

Plakat wystawy "O dobro Ojczyzny. Litwa i Polska w epoce Konstytucji 3 maja"

Foto: materiały prom.

Wojciech Kalwat: Konstytucja 3 maja to wspólne dziedzictwo Polaków i Litwinów

20 października, w 230. rocznicę przyjęcia Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów, w Wilnie otwarto międzynarodową wystawę "O dobro Ojczyzny. Litwa i Polska w epoce Konstytucji 3 maja" będącą efektem współpracy Instytutu Adama Mickiewicza z Muzeum Narodowym – Pałacem Wielkich Książąt Litewskich oraz Zamkiem Królewskim w Warszawie.

- Nasza wystawa różni się od tej, która była w Warszawie, tym, że chcemy pokazać całość epoki Stanisławowskiej na Litwie. Patrzymy na procesy, które zachodziły w Rzeczypospolitej w drugiej połowie XVIII wieku z perspektywy Wielkiego Księstwa Litewskiego. O dobru ojczyzny mówił w swoim kazaniu Michał Karpowicz. Pomyśleliśmy, że to może być hasło naszej wystawy. "O dobro Ojczyzny", żeby była tak dobrze przygotowana, jak inne ówczesne państwa, zdolna do obrony swojej terytorialności, żeby istniała cała republika - opowiadała prof. Ramunė Šmigelskytė-Stukienė, kuratorka wystawy.

Posłuchaj

29:24 Dwójka OWZK 26.10.2021.mp3 Konstytucja 3 maja w oczach Litwinów (O wszystkim z kulturą/Dwójka) 

Jaki był stosunek obywateli Wielkiego Księstwa Litewskiego do reform Sejmu Wielkiego? Czy idee oświeceniowe cieszyły się tam popularnością? Jak silna była i z czego brała się opozycja wobec reform? Dlaczego dzieje Rzeczypospolitej Obojga Narodów nie są dziś na Litwie przedmiotem powszechnego zainteresowania? W audycji rozmawialiśmy o litewskim spojrzeniu na Konstytucję 3 maja.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Michał Nowak

Goście: dr Vydas Dolinskas (dyrektor Muzeum Narodowego - Pałacu Wielkich Książąt Litewskich w Wilnie), prof. Ramunė Šmigelskytė-Stukienė (kuratorka wileńskiej wystawy "O dobro Ojczyzny. Litwa i Polska w epoce Konstytucji 3 maja")

Data emisji: 26.10.2021

Godzina emisji: 17.30

pg