- "Kobiety z obrazów. Nowe historie" to opowieść o muzach i modelkach słynnych malarzy.
- Małgorzata Czyńska schodzi z utartych ścieżek, żeby bliżej poznać historie kryjące się za pięknymi twarzami modelek.
- To jednak nie są wyłącznie kobiece biografie, ale również opowieści o sztuce, ludziach i epoce.
Ambitne, utalentowane, zdeterminowane – artystki, muzy, modelki, inspiratorki i protektorki twórców. Długo czekały, by zaistnieć w świecie sztuki zdominowanym przez mężczyzn. Ich głos słyszymy dzięki książce "Kobiety z obrazów. Nowe historie". Małgorzata Czyńska - historyczka sztuki, dziennikarka, autorka książek o sztuce - opowiada w niej historie muz i modelek słynnych malarzy.
- Po napisaniu pierwszej części – "Kobiety z obrazów" – czułam niedosyt. Miałam wrażenie, że nie opowiedziałam o wszystkich moich ulubionych kobietach z obrazów; tych modelkach, malarkach, muzach. Już po publikacji i sukcesie u czytelników przyszła do mnie refleksja, że jest jeszcze tyle fascynujących biografii do opowiedzenia i po prostu trzeba to zrobić - podkreśliła autorka.
"Niewidzialne" muzy malarzy
Małgorzata Czyńska zwróciła uwagę, że szesnaście kobiet, które pojawiły się w pierwszej części, to zaledwie ułamek tych niezwykłych postaci z historii świata sztuki. - W rzeczywistości były ich setki. Pamiętam, jak przy okazji pracy nad książką o Tamarze Łempickiej czytałam o kobietach w okresie międzywojennym na Montparnasse. Okazało się, że kobiet malarek było znacznie więcej niż mężczyzn malarzy. Natomiast, jak wiemy, historia sztuki jest napisana przez mężczyzn i o mężczyznach, dlatego ja dopisuję swój rozdział herstorii.
Choć tytuł książki wskazuje, że autorka skupiła się przede wszystkim na kobiecych historiach, to przyznaje, że niewątpliwie kontekstem dla nich musieli być mężczyźni. - Zawsze interesowało mnie, kto był inspiracją dzieła. Pamiętam, jak kiedyś w Galerii Sztuki XIX i XX wieku w Muzeum Narodowym w Krakowie oglądałam prace Jacka Malczewskiego i spostrzegłam, że postacie stworów, himer mają te same rysy. Te dwadzieścia parę lat temu dowiedzieć się, kogo Malczewski malował, było rzeczą karkołomną. Dopiero u Magdaleny Samozwaniec znalazłam pierwsze wzmianki, że była to Kinia Balowa, czyli muza Malczewskiego, o której piszę w pierwszej części - wspominała Małgorzata Czyńska.
27:45 Dwójka OWZK 29.12.2021_CZYŃSKA.mp3 Małgorzata Czyńska o książke "Kobiety z obrazów. Nowe historie" (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Ambitne i zdeterminowane
W drugiej części "Kobiet z obrazów" autorka opowiada historie m.in. Suzanne Valadon, ulubionej modelki Renoira i Toulouse-Lautreca; Kiki - "królowej Montparnasse'u"; Vanessy Bell, która zawsze marzyła o byciu malarką; a wreszcie: Belli Chagall – żony i wielkiej inspiratorki Marca Chagalla.
- Bella była nie tylko muzą, nie tylko modelką, ale bardzo utalentowaną kobietą. Można powiedzieć, że obrazy Marca Chagalla są ich wspólnym dziełem. Ta kobieta domaga się opowiedzenia swojej biografii. Studiowała u samego Stanisławskiego w Rosji i możemy domniemywać, że gdyby nie rewolucja, to zrobiłaby karierę na scenie. Ale na początku lat 20. wspólnie z mężem wyjechała do Paryża, gdzie on miał ugruntowaną pozycję w świecie artystycznym, a ona była kompletnie nikim. Zrezygnowała ze swojej kariery, jednak odkryła w sobie talent literacki - wyjaśniła rozmówczyni Jakuba Kukli.
Jak podkreśliła Małgorzata Czyńska, jej książka nie jest publikacją przeznaczoną wyłącznie dla historyków sztuki. - Realia epoki są dla mnie niezwykle istotne, więc tło historyczne, społeczne i obyczajowe również jest tu szeroko zarysowane. Te biografie opowiadają nie tylko o sztuce, ale też ludziach i epoce.
***
Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą
Prowadził: Jakub Kukla
Gość: Małgorzata Czyńska (historyczka sztuki, dziennikarka, autorka książek o sztuce)
Data emisji: 29.12.2021
Godzina emisji: 17.30
am