Dorota Janiszewska-Jakubiak o Instytucie Polonika, który chroni polskie dziedzictwo kulturowe za granicą

- Procedury uzyskiwania zgody na prace konserwatorskie są różne w zależności od kraju. Z punktu widzenia lokalnego prawa są to czasami pamiątki historyczne, wtedy jest to łatwiejsze niż w przypadku zabytków - mówiła w Dwójce Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Instytutu Polonika.

Dorota Janiszewska-Jakubiak, dyrektor Narodowego Instytutu Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika"

Foto: Krzysztof Kuczyk/Forum

• Instytucja kierowana przez Dorotę Janiszewską-Jakubiak zajmuje się konserwacją, renowacją i zabezpieczaniem polskiej spuścizny materialnej w 20 krajach świata.
• Do tej pory udało się zrealizować ponad 530 projektów.
• W środowej audycji "O wszystkim z kulturą" podsumowaliśmy pięciolecie działalności Instytutu Polonika. 

Najważniejsze zadania

Z Dorotą Janiszewską-Jakubiak rozmawialiśmy o najważniejszych zadaniach instytutu w ciągu pierwszych pięciu lat działalności i o realizowaniu misji ochrony polskiego dziedzictwa za granicą. - Po 1989 roku wiele się zmieniło w możliwości dotarcia do naszego dziedzictwa kulturowego zwłaszcza za wschodnią granicą. Z czasem zamiast pełnomocnika rządu pojawił się specjalny departament w ministerstwie. Nie można opowiadać o historii Rzeczpospolitej bez dziedzictwa dawnych ziem wschodnich i emigracji - podkreśliła.

Oswoić kulturowe dziedzictwo

Mówiła o zasadach wyboru i pierwszeństwa dokumentacji. - Ważne są wartości historyczne i artystyczne, ale nie bez znaczenia jest fakt, kto jest właścicielem i gospodarzem danego miejsca. Od tego zależy późniejszy los zabytku, to jest szczególnie ważne w czasie prac konserwatorskich na cmentarzach. Trzeba je prowadzić we współpracy z lokalną społecznością, wówczas dziedzictwo staje się oswojone, sami tego nie dokonamy, coraz częściej udaje się to zrobić wspólnie, co stwierdzam z satysfakcją - zauważyła Dorota Janiszewska-Jakubiak.

Czytaj też:

• Instytut Polonika świętuje piątą rocznicę powstania
• Pięć lat działalności Narodowego Instytutu Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika"

Przede wszystkim diagnoza problemów

Wspominała, że przy powołaniu Instytutu Polonika na początku została przeprowadzona diagnoza problemów. - Sprawdzaliśmy stan wiedzy o dziedzictwie kulturowym, młodsze pokolenie znało tylko cmentarz na Monte Cassino, Marię Curie-Skłodowską i Jana Pawła II. Okazało się, że miejsca i obiekty, o które nam chodzi, sporadycznie pojawiają się w nauczaniu - mówiła. 

Posłuchaj

29:07 2022_12_14 17_30_09_Dwojka_O_wszystkim_z_kultura.mp3 Dorota Janiszewska-Jakubiak: Instytut Polonika dobrze wykonuje swoje zadania (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

***

Narodowy Instytut Polskiego Dziedzictwa Kulturowego za Granicą "Polonika" powstał 18 grudnia 2017 roku jako wyspecjalizowana państwowa instytucja kultury, której twórcą jest Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Polonika prowadzi projekty o charakterze konserwatorskim, naukowo-badawczym, edukacyjnym i popularyzatorskim.

Instytucję tworzy zespół specjalistów z różnych dziedzin nauki (historia, historia sztuki, architektura, archiwistyka, konserwacja i restauracja dzieł sztuki). Łączy ich przekonanie o wybitnym znaczeniu dla rozwoju i tożsamości Rzeczypospolitej pozostającego poza krajem dziedzictwa kulturowego, a także świadomość jego istotnego wkładu w spuściznę kulturową Europy i świata. 

Poprzez badania, ochronę i popularyzację polskiego dziedzictwa kulturowego za granicą Instytut Polonika chce zachować materialne świadectwa naszych dziejów i przywracać pamięć o ważnych dla współczesnych Polaków ludziach oraz istotnych faktach historycznych.

Źródło: polonika.pl

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: Dorota Janiszewska-Jakubiak (historyk sztuki, dyrektor Instytutu Polonika)

Data emisji: 14.12.2022

Godzina emisji: 17.30

pg/mo/kor