Na tegoroczną, 12. już, edycję festiwalu "Warszawa w budowie", który skupia się na urbanistyce, historii i przyszłości Warszawy, składają się dwie równorzędne części: wystawa oraz program wydarzeń realizowanych w oparciu o działania siedmiu grup roboczych. Stałej ekspozycji w Muzeum nad Wisłą towarzyszyć będzie cykl debat, warsztatów, oprowadzań oraz dyskusji. To wszystko odbędzie się pod hasłem "Walka o ulice".
Miasto nie jest z gumy - podzielmy się
- My nikogo nie zmuszamy do porzucenia wybranego środka transportu. Nie ma świata idealnego, żebyśmy wszyscy mogli poruszać się tak samo. Mamy różne potrzeby, jesteśmy różnymi ludźmi, a nasz temat dotyczy całej Polski, wszystkich miast. Ten temat ulic trzeba jakoś przedyskutować - zwraca uwagę Tomasz Fudala, jeden z kuratorów wydarzenia. - Wiemy, że miasto nie jest z gumy i ulice się nie poszerzą. My jako mieszkańcy, jako społeczeństwo możemy trochę inaczej się nimi dzielić - dodaje.
Gość Kasi Dydo wyjaśnia, że prowokacyjne hasło festiwalu nie jest zachętą do walk wręcz, tylko nawiązaniem do książki patronki festiwalu, Janette Sadik-Khan "Walka o ulice. Jak odzyskać miasto dla ludzi", w której zwraca m.in. uwagę, że ulica się nie poszerzy, a dodanie kolejnych pasów ruchu powoduje tylko większe korki. - To stwierdzenie Janette Sadik-Khan wydaje dziwne, bo mamy przeświadczenie, że powinno być odwrotnie. Już w latach 70. brytyjscy naukowcy odkryli pewien paradoks, zwany paradoksem Lewisa-Mogridge’a, który mówi, że więcej pasów ruchu to więcej korków - tłumaczy gość Czwórki. - Pod coraz lepsze ulice podpinamy coraz więcej miejscowości, małych uliczek, którymi wjeżdża coraz więcej aut. Dziś, codziennie do Warszawy wjeżdża ponad 1,5 miliona samochodów z małych miejscowości - dodaje.
Dziś w Warszawie mamy więcej samochodów niż mieszkańców. Na 1 milion 700 tysięcy mieszkańców mamy 2 miliony 400 tysięcy aut. - Oczywiście te statystyki podwyższają firmy, jednak jest mnóstwo miejsc w Warszawie zastawionych przez auta, gdzie nie da się przejść z dzieckiem w wózku, czy poruszając się na wózku inwalidzkim - opowiada Tomasz Fudala. - Na tym tle rodzą się konflikty, dlatego warto o tym rozmawiać, żeby wspólnie rozwiązać te problemy - dodaje.
Wszyscy kochają samochody
Od lat samochód jest fetyszem nowoczesności, synonimem luksusu. Reklamy pokazują auta jako produkty dające wolność. - Tylko życie na co dzień tak nie wygląda - zauważa gość Czwórki. - Dziś już to dostrzegamy, przejścia podziemne dla pieszych "wyciągamy" na powierzchnię, dodajemy drzewa, próbujemy dzielić ulice w równy sposób, dostrzegamy rozwiązania dla poszczególnych ulic - dodaje.
Obok korków, zastawionych chodników, pojawia się też problem smogu czy światowego kryzysu klimatycznego. - W swoich wyborach musimy się nad tym zastanawiać. Zapraszamy na ekspozycję "Wychowanie do samochodu", gdzie podejmujemy ten temat - mówi Tomasz Fudala. - Wskazujemy, że jak ktoś nie ma samochodu, to wcale nie jest źle. Jeżdżenie na rowerze, korzystanie z komunikacji publicznej czy przemieszczanie się pieszo też są OK - dodaje.
17:59 czwórka stacja kultura 18.10.2022.mp3 Co nas czeka podczas festiwalu "Warszawa w budowie"? (Stacja Kultura/Czwórka)
Jednym z gości "Warszawy w budowie" będzie Carlos Moreno, profesor urbanistyki, związany z Paryżem. - Profesor aktualnie pracuje nad przebudową głównych arterii stolicy Francji, żeby je zazielenić, negocjować nowe miejsce dla samochodów, żebyśmy wszyscy się zmieścili. My też o tym musimy pogadać - zauważa gość Czwórki.
Wielu z mieszkańców miast marzy o tym, żeby mieć blisko do szkoły, przedszkola, przychodni, kina, sklepu. To wpisuje się w koncepcję miasta 15-minutowego. - Ta koncepcja w wielu miejscach działa, ale zdarzają się w miastach osiedla, które powstają na dawnych polach kapusty, tam, gdzie nic nie ma. Trudno jest dojechać, dzieci do placówek trzeba wozić i po chleb jechać autem. To ważne, by dziś nasze miasta były kształtowane w sposób zrównoważony - podkreśla gość Kasi Dydo. - Dziś problemów jest dużo i dołączają kolejne, jak kryzys energetyczny. Gdy wybieramy swoje miejsce do życia, to musimy o tym myśleć - dodaje.
Tomasz Fudala przywołuje przykłady Amsterdamu czy Kopenhagi, które z miast koszmarów zmieniły się w miejsca bardzo przyjazne swoim mieszkańcom. Zauważa też polskie postępy, jak rozwój floty transportu publicznego, elektryczne autobusy, rozwój linii tramwajowych.
O wszystkich wspomnianych problemach można będzie dyskutować, debatować, rozmyślać podczas festiwalu "Warszawa w budowie", który rozpocznie się 21 października 2022 i potrwa do 15 stycznia 2023.
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Kasia Dydo
Gość: Tomasz Fudala (kurator wydarzenia Warszawa w budowie)
Data emisji: 18.10.2022
Godzina emisji: 10.15
pj/kor
