Tomasz Mościcki opisał rok z życia warszawskich teatrów

Ostatnia aktualizacja: 20.03.2024 21:00
- Niesłychane jest bogactwo tamtego życia teatralnego. Jak pisał profesor Zbigniew Raszewski, to jest taki świat, który w pewnym sensie zapadł się już całkowicie pod ziemię i spod tej ziemi trzeba go było wydobyć - mówił w Dwójce Tomasz Mościcki, autor książki "Warszawski teatr 1918. Silva rerum".
Tomasz Mościcki w audycji opowiedział o swej nowej książce o warszawskim teatrze
Tomasz Mościcki w audycji opowiedział o swej nowej książce o warszawskim teatrzeFoto: Polskie Radio
  • Już wkrótce ukaże się najnowsza publikacja Tomasza Mościckiego zatytułowana "Warszawski teatr 1918. Silva rerum".
  • Jest to kronika warszawskich teatrów, w której szczegółowo opisany został każdy dzień 1918 roku.

"Warszawski teatr 1918. Silva rerum" to drobiazgowa opowieść o życiu teatralnym stolicy, ale także o życiu społecznym i politycznym oraz o przemianach obyczajowych.

Miękka okupacja niemiecka

W tamtym czasie stolica pulsowała teatrem, było bardzo dużo premier, a w kabarecie "Miraż" odbywały się one nawet w poniedziałki, co dziś jest w zasadzie niespotykane.

- Niesłychane jest bogactwo tamtego życia teatralnego. To jest świat ostatnich miesięcy okupowanej Warszawy, świat tej pierwszej niemieckiej okupacji, która o dziwo, w stosunku do tego, co mieliśmy na polskich ziemiach w latach 1939-45, była w pewnym sensie, mimo oczywiście wszystkich restrykcji, okupacją miękką. Niemcy nie dążyli do eliminacji życia kulturalnego miasta, oczywiście podporządkowali je sobie w pewnym sensie, istniała cenzura - mówił autor publikacji.

Teatry miejskie, prywatne i kabarety

Tomasz Mościcki wyjaśnił, że w tamtym czasie warszawskie życie teatralne było bardzo różnorodne. - Działała pozostałość carskiej struktury zwanej warszawskimi teatrami rządowymi. To były teatry miejskie, które działały jako tzw. zrzeszenia, czyli spółdzielnie aktorskie. Działał prywatny Teatr Mały Kazimierza Zalewskiego, były oczywiście kabarety - wyjaśnił.

Czytaj także:

Odkrycie zapomnianego teatru

Oprócz scen, na których grano po polsku, w Warszawie istniały również teatry żydowskie, ale nie tylko. Tomasz Mościcki dokonał na tym polu pewnego odkrycia. - Jestem bardzo rad, że udało się odkryć teatr, o którym właściwie nikt do tej pory nie wiedział, bo został kompletnie zapomniany. To niemiecki teatr, który działał w Warszawie, on nigdy w ogóle nie doczekał się żadnego opisu. Niemcy usiłowali tutaj także zainstalować swoje życie teatralne - uwaga - nie chcąc w żaden sposób uszkadzać polskiego życia teatralnego, tylko tworzyć po prostu inną, zupełnie alternatywną kulturę - wyjaśnił nasz gość.


Posłuchaj
29:09 2024_03_20 17_30_11_PR2_O_Wszystkim_z_Kultura.mp3 Tomasz Mościcki i jego nowa książka o warszawskim teatrze (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

Tomasz Mościcki - dziennikarz od teatru

Tomasz Mościcki jest absolwentem Wydziału Wiedzy o Teatrze Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Doktor nauk humanistycznych. Od 1990 roku związany z Polskim Radiem (Program III (1990–1994), Polskie Radio BIS (1994–2004), Polskie Radio Program II (2004)), tworzył na tych antenach audycje poświęcone bieżącemu życiu teatralnemu, a także cykle dokumentalne wokół historii polskiego teatru i jego największych osobowości. Niezależnie od działalności antenowej od 1990 roku czynnie uprawia krytykę teatru współczesnego na łamach czasopism "Po prostu", "Życie", "Dziennik", "ODRA", "Foyer" i innych.

Tomasz Mościcki "Warszawski teatr 1918. Silva rerum" (okładka książki) Tomasz Mościcki "Warszawski teatr 1918. Silva rerum" (okładka książki)

Jest także historykiem teatru, autorem książek poświęconych teatrom Warszawy. W 2008 roku opublikował monografię słynnego teatru Qui Pro Quo Kochana stara buda. Teatr Qui Pro Quo 1919–1931, nagrodzoną II nagrodą Klio. W 2009 roku ukazały się Teatry Warszawy 1939. Kronika, w roku 2012 opublikował zaś Teatry Warszawy 1944–1945. Kronika, monumentalną monografię warszawskich scen ostatnich miesięcy II wojny światowej i pierwszego roku powojennego. Książkę nagrodzono tytułem Warszawskiej Premiery Literackiej stycznia 2013 roku, a także Nagrodą Literacką m.st. Warszawy (2013), w tym samym roku przyznano mu także Nagrodę ZASP im. Leona Schillera.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadziła: Monika Pilch

Gość: Tomasz Mościcki (autor publikacji "Warszawski teatr 1918. Silva rerum")

Data emisji: 20.03.2024

Godzina emisji: 17.30

mo/mgc/wmkor

Czytaj także

Zdzisław Nardelli - włoskie nazwisko i ogromne zasługi dla polskiej kultury

Ostatnia aktualizacja: 18.11.2023 18:00
- Wywodził się z kupieckiej rodziny, która przybyła do Polski z Włoch w XVIII w. Nardellowie się zasymilowali, stali się częścią polskiego krajobrazu. Jedną jedyną rzeczą, która zdradzała jego niesłowiańskość, było nazwisko i ten charakterystyczny typ urody. Natomiast on należy bezsprzecznie, tak jak jego przodkowie, do polskiej kultury - mówił Tomasz Mościcki w audycji "Dwie do setki", której bohaterem był Zdzisław Nardelli.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jan Englert, Jan Peszek, Jerzy Stuhr - portret generacji

Ostatnia aktualizacja: 28.02.2024 21:00
- Teatr był miejscem, które dawało szansę zaistnienia w tym zawodzie. Było też marzeniem dostać się do dobrego zespołu, w którym swego czasu panowała bardzo ścisła hierarchia ważności, od mistrzów po adeptów na samym dole tej drabiny, którzy - wpatrzeni w mistrzów - nauczyli się życia na scenie - mówiła w Dwójce prof. Barbara Osterloff. Bohaterami audycji byli trzej aktorzy, którzy zaczynali swoją karierę w latach 60.: Jan Englert, Jan Peszek i Jerzy Stuhr.
rozwiń zwiń