Róża Luksemburg. Ważna postać życia politycznego na przełomie wieków

Weronika Kostyrko to autorka biografii "Róża Luksemburg. Domem moim jest cały świat". W swojej książce nie tylko przybliża losy historycznej postaci. Przedstawia też okoliczności społeczne oraz polityczne czasów, w których żyła Luksemburg. W Dwójce autorka opowiedziała o kulisach swojej pracy i tym, co udało jej się odnaleźć.

Róża Luksemburg była jedną z najważniejszych intelektualistek końca XIX i początku XX wieku

Foto: PAP/DPA

Mówiono o niej Czerwona Róża, znamy ją jako autorkę klasycznego dzieła "Akumulacja kapitału", rewolucjonistkę, jedną z najważniejszych intelektualistek końca XIX i początku XX wieku. 

Posłuchaj

48:39 _PR2 (mp3) 2025_01_29-19-10-28.mp3 Weronika Kostyrko o Róży Luksemburg (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Ważna postać życia politycznego

Róża Luksemburg była współzałożycielką Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy i jej głównym ideologiem. Za granicami Polski założyła również Komunistyczną Partią Niemiec. M.in. takie fakty są elementem koniecznym dla poznania tej postaci. - To bohaterka, która była jedną z najważniejszych postaci życia politycznego na przełomie wieków. Nie można opowiedzieć o jej losach nie opowiadając w jakim świecie żyła i jak się do niego odnosiła - oceniła Weronika Kostyrko.

- Żeby zrozumieć np. to, dlaczego była pacyfistką, trzeba zrozumieć mechanizm, który doprowadził do pierwszej wojny światowej i jej pozycję w tych wydarzeniach - powiedziała.

Róża Luksemburg i socjalizm

Weronika Kostyrko badała życie Róży Luksemburg od młodych lat. Próbowała zrozumieć i dotrzeć do źródeł wielu informacji o jej bohaterce. - Próbowałam spojrzeć na świat z jej perspektywy. Licealistki, z niezamożnej kupieckiej rodziny żydowskiej, w której nie było nigdy żadnych socjalistów. Jak taka dziewczyna mogła trafić do konspiracji socjalistycznej? - zapytała. 

- Żeby to zrozumieć, szukałam szczegółowych relacji o tej konspiracji w Warszawie w tamtym czasie. Znalazłam artykuł, który szeroko opisywał konspirację z lat szkolnych Róży Luksemburg, i okazuje się, że to było 20 czy 30 studentów, którzy spotykali się, żeby bardziej planować, niż realizować. Myślę, że nie jest możliwe, że Róża Luksemburg była członkiem tej konspiracji - stwierdziła.

Docieranie do nieznanych szczegółów

Praca i dociekanie faktów dostarczyło Weronice Kostyrko wielu informacji dotyczących nie tylko samych faktów w życiu Róży Luksemburg, ale także o jej charakterze. - Jedną z ciekawych rzeczy było to, że porównywałam listy do pierwszego ukochanego Róży i doczytałam się, że wydawca opuszczał fragmenty, które wydawały mu się zbyt intymne. Udałam się do archiwum, gdzie przechowywane są fotokopie tych listów - opowiedziała.

Czytaj także:

• "Socjalizm albo barbarzyństwo". Utopie Róży Luksemburg

- Czytając oryginalny tekst, znalazłam miłosny wiersz, który napisała Róża w pierwszym kryzysie miłosnym. Oddał on istotę tego, co ona wówczas przeżywała. Tego w innych opracowaniach nie ma - dodała Weronika Kostyrko.

***

Tytuł audycji: O wszystkim z kulturą

Prowadzenie: Marta Strzelecka

Gość: Weronika Kostyrko (autorka biografii Róży Luksemburg)

Data emisji: 29.01.2025

Godz. emisji: 19.10

dz/kor