Ja nie lubię tych maszerujących kolumn – mawiał Jan Lebenstein – Te maszerujące kolumny awangardy, awangardy czerwonej, brunatnej czy awangardy maoistowskiej są identyczne. Ale w Paryżu wtedy trzeba było być w tłumie z awangardą.
Trzy zimy paryskie przyniosły dzieła prezentowane na wystawie w warszawskiej Zachęcie: Pieczęć Erosa i Thanatosa. Paryż, lata 60.
Jan Lebenstein był malarzem i grafikiem. Uprawiał swoistą odmianę malarstwa figuratywnego, włączając w nie elementy surrealistyczne i abstrakcyjne. Zilustrował m.in. "Folwark zwierzęcy" George'a Orwella i kilka ksiąg biblijnych. Tworzył także miejskie pejzaże, poetyckie transpozycje figury ludzkiej oraz - pełne ekspresji - kompozycje fantastyczno-symboliczne o motywach zwierzęcych.
O wystawie Lebensteina, a także o różnych jej kontekstach Hanna Maria Giza rozmawiała ze swoimi gośćmi: Moniką Małkowską i dr. Piotrem Kłoczowskim, kuratorem wspomnianej wystawy.
W audycji mówiono o mitach narosłych wokół twórczości Jana Lebensteina oraz o tym, czy wystawa w Zachęcie te stereotyoy przełamuje. Wiele miejsca w rozmowie poświęcono drodze artystycznej malarza - również w kontekście całego pokolenia młodych polskich artystów już po socrealizmie, a jeszcze przed nieznaną wtedy awangardą i jej ideą abstrakcji.
Piotr Kłoczowski mówił o celach, jakie przyświecały mu przy przygotowywaniu tej wystawy.
Goście Hanny Marii Gizy przybliżali nam znaczenie, w życiu i twórczości malarza, owych trzech paryskich zim lat 60., który to okres stał się ramą czasową warszawskiej wystawy: mówiono o wyobcowaniu Lebensteina wśród środowiska paryskiej awangardy, o istotnej cezurze roku 1968
Rozgorzał ten mały spór co do tego, czy Lebenstein był czy nie był artystycznym outsiderem...
Monika Małkowska zwróciła uwagę na swoistą dwubiegunowość w postrzeganiu Lebensteina: inny wydaje się być z punktu widzenia Polski, inny - patrząć się nań z Zachodu.
Rozmowa dotyczyła ponadto takich spraw, jak stosunek malarza do paryskiej lewicy, jego poczucie artystycznego (nie)spełnienia, jego "ciemny erotyzm".
Wysłuchaliśmy także wypowiedzi Wojciecha Fibaka, jednego z ważniejszych kolekcjonerów obrazów Lebensteina, o sobie-kolekcjonerze sztuki, o swoich związkach z twórczością polskiego malarza, o pasji i przyjaźni.
Zapraszamy do wysłuchania całej audycji "Pieczęć Erosa i Thanatosa".