Kobieta fotograf w świecie chasydów. Agnieszka Traczewska: miałam bardzo trudne zadanie

- Udało mi się przekonać chasydów, że chcę stworzyć ich współczesny, zbiorowy portret. Portret, który nie będzie przeciwko nim, ale będzie dokumentem historycznym - mówiła w Dwójce Agnieszka Traczewska, dokumentalistka i fotografka życia chasydów.

Zdjęcie ilustracyjne

Foto: Waldemar Deska/PAP

Posłuchaj

11:56 Dwójka 2021_02_02 Poranek Dwójki Chasydzi.mp3 Agnieszka Traczewska o społeczności chasydów (Poranek Dwójki)

 

Od 15 lat jako fotografik towarzyszy chasydom w ich wyprawach do swoich enklaw rozsianych po całym świecie. Nie ma żydowskiego pochodzenia, niemniej udaje jej się na swoich fotografiach uchwycić w intymnym kadrze chasydzki świat. W "Poranku Dwójki" spotkaliśmy się z dokumentalistką życia chasydów, cenioną fotografką Agnieszką Traczewską.

Rocznica likwidacji warszawskiego getta. Przeszedł marsz "od śmierci do życia"

Sięgnęliśmy wspólnie do albumu "A Rekindled World/Wskrzeszony świat" będącego panoramą chasydzkiej egzystencji, który pokazuje piękno tradycji, wspólnoty, ale i ukazuje indywidualne osobowości. 

- Chasydzi są grupą bardzo zamkniętą. Nauczeni historii Holokaustu starają się w swojej codzienności maksymalnie odseparować od świata zewnętrznego. Dlatego nie było dla mnie niespodzianką, że aby podejść do nich blisko, potrzebowałam nie tylko czasu, ale i ogromnej cierpliwości oraz tolerancji tych ludzi - mówiła Agnieszka Traczewska. - Teraz po 15 latach, kiedy patrzę na swój album, mam wrażenie, że to cud, że on powstał. Jestem oczywiście z tego powodu bardzo szczęśliwa - dodała. 

Świat barier i zakazów

Chasydzi żyją obecnie na czterech kontynentach, ale do Polski wracają na cmentarze, odwiedzać groby swoich bliskich. - Pomimo wszystkich stereotypów i barier, mnie się udało w tej podróży po polskich cmentarzach spotkać wielu chasydów, którzy widzieli mnie któryś rok z rzędu, i zdobyłam w końcu przywilej dialogu. To było już bardzo dużo - opowiadała. - Przekonali się, że moje intencje są dobre i że ja nie wykrzywię obrazu ich świata. Nie zrobię z tego jakiegoś propagandowego przekazu. Bardzo się starałam, żeby tego zaufania nie zawieść - mówiła Agnieszka Traczewska.

Kobieta wśród chasydów

Ultraortodoksyjna kultura chasydów wśród wielu zakazów i nakazów, przede wszystkim oddziela świat mężczyzn i kobiet. Jak zatem udało się fotografce wejść do tej zakazanej strefy?

- Nie mogłam się oczywiście w swojej pracy podporządkować absolutnie zakazom i nakazom tej kultury, bo nie zrobiłabym absolutnie nic. Największą trudnością, którą musiałam pokonać, to fakt, że jestem kobietą. W świecie ultraortodoksji żydowskiej separacja świata mężczyzn i świata kobiet jest idealna. W związku z tym, jeśli ja, nawet jako fotograf, chcę podejść bliżej pewnej sceny, która się zdarza tylko w gronie męskim, to właściwie nie mam szans. I wtedy już wszystko jedno, czy ktoś mi ufa, czy ktoś mnie zna, czy nie. Jestem kobietą. Koniec, drzwi są zamknięte - mówiła fotografka.

Czytaj także:

• "Chasydzka kultura powstała dzięki tolerancji Polaków". Specjalna wystawa w USA
• Chasydzi w obiektywie Agnieszki Traczewskiej

Takie były początki pracy Agnieszki Traczewskiej. Dzisiaj, kiedy bierzemy album do ręki i widzimy fotografie nieraz intymnych scen z życia tej kultury, trudno w to uwierzyć. 

Opowieści z intymnego świata

Oprócz zdjęć w albumie "A Rekindled World/Wskrzeszony świat" znajdują się także oryginalne teksty napisane przez przedstawicieli tej społeczności. - To było kompletne szaleństwo. Ja starając się stworzyć album, który będzie wielopłaszczyznowy, miałam ambicję, że nie chcę, aby te moje fotografie pozostały nieme. Narracja w tej książce jest stworzona dzięki tekstom prywatnym, dotykającym rzeczy bardzo intymnych, związanych z chasydzkim życiem i o to poprosiłam chasydów, których znałam - opowiadała Agnieszka Traczewska. - Dzięki temu powstała kolekcja, która kreśli rys mentalności chasydzkiej - podsumowała.

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: Agnieszka Traczewska (fotografka, dokumentalistka)

Data emisji: 2.02.2021

Godzina emisji: 9.30