Nowa wystawa w Muzeum Polin. Jak wyglądało życie w przedwojennych polsko-żydowskich miasteczkach?

Ostatnia aktualizacja: 16.05.2024 11:31
W najbliższy piątek (17.05) w Muzeum Polin zostanie otwarta wystawa pt. "(po)ŻYDOWSKIE… Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata". Będzie to okazja do zobaczenia codzienności w przedwojennym miasteczku, w którym żyją obok siebie Polacy i Żydzi. Kuratorki wystawy - dr Natalia Romik i dr Justyna Koszarska-Szulc opowiedziały w "Poranku Dwójki", m.in. dlaczego ich wybór padł akurat na Opatów oraz jak wyglądała ówczesna rzeczywistość.
Jak wyglądało życie w polsko-żydowskim miasteczku? Nowa wystawa o przedwojennym Opatowie w Muzeum Polin
Jak wyglądało życie w polsko-żydowskim miasteczku? Nowa wystawa o przedwojennym Opatowie w Muzeum PolinFoto: Krzysztof Swiezak / Polskie Radio
  • Opatów to małe miasteczko położone w województwie świętokrzyskim.
  • Majer Kirszenblat uwiecznił je na obrazach, gdzie przedstawiał codzienne życie w społeczeństwie polsko-żydowskim.
  • Wystawa pt. "(po)ŻYDOWSKIE… Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata" w Muzeum Polin zostanie otwarta 17 maja 2024 roku.

Przed II wojną światową w Polsce mieszkało około trzech milionów Żydów. Współtworzyli z Polakami społeczności, które dzieliły ze sobą trudy codziennego życia. Były miasteczka, gdzie Żydzi stanowili nawet większość mieszkańców. W języku jidysz nazywano je sztetlami. Do takich miejsc zaliczał się Opatów, który na swoich obrazach uwiecznił Majer Kirszenblat.

Dlaczego Opatów? Żydzi w przedwojennej Polsce

Kuratorki wystawy "(po)ŻYDOWSKIE… Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata" z Muzeum Polin, wyjaśniły w Programie 2 Polskiego Radia, dlaczego przedmiotem wystawy jest akurat miasteczko Opatów. - Majer Kirszenblat wychował się w Opatowie. Przed wojną ok. 60 proc. mieszkańców stanowili Żydzi. Wszystkie jego obrazy pokazują Opatów jego dzieciństwa i młodości. Możemy zobaczyć różne ciekawe historie, anegdoty i życie codzienne - wyjaśniła dr Justyna Koszarska-Szulc.

- Jest to coś, czego brakuje nam, kiedy myślimy o wspólnym życiu Polaków i Żydów w okresie przedwojennym. Wszystko to znajdziemy na jego obrazach właśnie - dodała.

Życie codzienne w przedwojennej Polsce

Dr Natalia Romik podkreśla także, że wystawa przedstawia realia codziennego życia w tamtych czasach. - Wystawa jest naszym krytycznym spojrzeniem na to, co dzieje się w małych miastach w Polsce. Opatów jest jednym z tysięcy dawnych sztetli. Były miasta, gdzie Żydzi stanowili nawet 80 proc. mieszkańców - powiedziała.

Czytaj także:

- Polska przedwojenna wcale nie była krainą mlekiem i miodem płynącą. To było ciężkie życie i Majer często to podkreślał. Chciałyśmy pokazać też, że wiedza o przedwojennych sztetlach jest cały czas niepełna - dodała.

Powrót Majera Kirszenblata do Opatowa

Na wystawie w Muzeum Polin będzie można zobaczyć także wyjątkowy film. Malarz, który udokumentował przedwojenny Opatów, wrócił bowiem do miasteczka swojej młodości. - Majer jest wciąż tam pamiętany. Na wystawie pokazujemy też jego powrót do Opatowa na filmie. Wrócił tam w 2008 roku i miał wtedy jeszcze szanse spotkać się z osobami, które, podobnie jak on, trochę pamiętały przedwojenne czasy - zapowiedziała dr Romik.

Częścią wystawy będą także fotografie oryginalnych budynków, które uwiecznił Mejer. To efekt wyjazdu kuratorek do Opatowa. - Osób, które cokolwiek pamiętają z czasów Mejera, już właściwie nie ma. Miałyśmy jednak szansę porozmawiać z ich potomkami. Te bardzo liczne spotkania, często niełatwe, doprowadziły nas do różnych obiektów, które możemy zaprezentować - powiedziała dr Natalia Romik.



Posłuchaj
13:16 _PR2 (mp3) 2024_05_15-08-36-04 (1).mp3 Dr Justyna Koszarska-Szulc i dr Natalia Romik o wystawie w Muzeum Polin (Poranek Dwójki)

 

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadziła: Aldona Łaniewska-Wołłk

Gość: dr Justyna Koszarska-Szulc i dr Natalia Romik (kuratorki wystawy  "(po)ŻYDOWSKIE… Sztetl Opatów oczami Majera Kirszenblata")

Data emisji: 15.05.2024

Godzina emisji: 8.30

dz/wmkor/mgc