- W tygodniu od 17 do 21 czerwca czytamy powieść "Prawomił albo niedawne przedawnienie". Jej autorem jest Petr Stančík.
- Losy głównego bohatera Prawomiła śledzimy na tle burzliwej historii XX wieku.
- W Dwójce gościliśmy tłumaczkę książki dr Elżbietę Zimną.
Po wojaku Szwejku Jaroslava Haška nadchodzi nowy czeski bohater - człowiek czynu. To stworzony przez Petra Stančíka Prawomił z powieści "Prawomił albo niedawne przedawnienie".
- Szwejk raczej był taką osobą, która ochoczo chciała wypełniać rozkazy, ale wcale ich nie wypełniała. Szwejk to jest taki człowiek, który zawsze się starał być w tej drugiej linii, a może nawet w trzeciej, a najlepiej na tyłach - mówiła dr Elżbieta Zimna. - Prawomił jest człowiekiem prawym, jak mówi jego imię, i idzie w pierwszej linii. On też jest żołnierzem, ale nie walczy w I wojnie światowej, ale w II.
Nastolatek na wojnie
Bohatera książki autorstwa Petra Stančíka poznajemy jako nastolatka.
- On się urodził w takim bardzo szczególnym momencie. Dla każdego narodu II wojna światowa wybuchła w trochę innym momencie, dla Czechów już w 1938 roku. Prawomił ma wtedy 17 lat i strasznie cierpi, że jeszcze nie może iść na wojnę. Zgłasza się do punktu poboru i mówi, że ma 18 lat, ale oczywiście natychmiast wszyscy się orientują, że to chłopak, który jeszcze nie jest pełnoletni - opowiadała tłumaczka.
Układ monachijski
W książce nie znajdziemy odniesień do 1 września 1939 roku i obrony Westerplatte, wydarzeń, które są tak znaczące z naszej, polskiej perspektywy.
- Czesi do dzisiaj mają potworną traumę roku 1938, i to jest w tej książce bardzo szczegółowo opisane - mówiła tłumaczka.
To właśnie w tym roku odbyła się konferencja w Monachium, podczas której zadecydowano o przyłączeniu części terytoriów Czechosłowacji do Rzeszy Niemieckiej. Układ monachijski został zawarty pomiędzy Niemcami, Włochami, Wielką Brytanią i Francją przy nieobecności Czechosłowacji.
- Myślę, że można potraktować tę książkę także jako dosyć fascynujący podręcznik historii Czech, i tam jest dokładnie opisane to, jak oni traktują kwestię zdrady monachijskiej. Czesi byli naprawdę świetnie wyszkoleni, świetnie uzbrojeni, mieli cały pas umocnień, budowali bunkry - mówiła dr Elżbieta Zimna. - W książce jest ciekawie opisane, jak właśnie ci młodzi chłopcy strasznie przeżywają tę budowę bunkrów. Oni są wszyscy silni, zwarci, gotowi. Czekają, kiedy będą mogli stanąć do walki. Ale ich politycy mówią: "Nie, nie, jesteśmy małym krajem, jest nas niedużo, jesteśmy sami. Zachodnie mocarstwa nam nie pomogą. Poddajemy się.
Zawiły XX wiek w środkowej Europie
"Prawomił..." to kolejna wydana w Polsce książka popularnego czeskiego autora. Podobnie jak w kryminalnej powieści "Bezrożec" Petr Stančík proponuje nam znów historię pełną suspensów. W poprzedniej tłem akcji była współczesna Praga, w tej mamy panoramę całego XX wieku z jego historycznymi zawirowaniami.
Jak pisze wydawca książki, "Prawomił to czechosłowacki żołnierz, więzień polityczny, a przede wszystkim człowiek honoru. Bywa, że człowiek honoru zmuszony jest wziąć sprawiedliwość we własne ręce, zwłaszcza jeśli zawiódł go sąd. Prawomił pod koniec życia planuje więc zemstę. Nie wie jednak, że najbardziej zniszczy ona jego samego…".
Powieść Petra Stančíka pt. "Prawomił albo niedawne przedawnienie" czytamy w cyklu "To się czyta" od poniedziałku do piątku o godz. 9.50.
17:26 Dwojka_Poranek_Dwojki_2024_06_17-09-23-20.mp3 "Prawomił albo niedawne przedawnienie" (Poranek Dwójki)
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Jakub Jamrozek
Gość: dr Elżbieta Zimna (tłumaczka, bohemistka, teatrolożka)
Data emisji: 17.06.2024
Godzina emisji: 9.23
mgc/wmkor
