Bartosz Skaldawski: zabytki są kotwicą dla pamięci historycznej
13:19 Poranek 9.30 3.12.2020.mp3 Marta Surowiec o wydarzeniu "Szare Domy Festiwal Otwarty" (Poranek Dwójki)
Warszawskie osiedle Szare Domy, jako przykład modernizmu 20-lecia międzywojennego inspiruje twórców corocznego wydarzenia, zatytułowanego "Szare Domy Festiwal Otwarty" już od pięciu lat. Tym razem ze względu na obostrzenia związane z pandemią formuła festiwalu musiała zostać zmieniona. W latach ubiegłych jednym z głównych wydarzeń festiwalu było otwarcie zielonych podwórek.
- Paradoksalnie domy z zewnątrz wydają się szare. Natomiast każdy, kto doświadczył podwórka Szarych Domów to wie, że wewnątrz jest zupełnie zielono. Całe podwórko tonie niemalże w zieleni. Jest obrośnięte nie tylko na poziomie przygruntowym, czyli drzewami, trawami, żywopłotami, ale też pnącymi się po elewacjach bluszczami. To jest niesamowicie urokliwe miejsce. Bardzo mi żal, że nie mogłam w tym roku go udostępnić, natomiast my mieszkańcy niewątpliwie doświadczamy go na co dzień - mówi Marta Surowiec.
Czytaj też:
Bartosz Skaldawski: dziedzictwa raz utraconego nigdy nie odzyskamy
Podwórka nie są wprawdzie dostępne, ale za to pojawiły się inne atrakcje, m.in. wystawa plenerowa na ulicy Juliana Fałata, opowiadająca o Szarych Domach (od 21 listopada do 21 grudnia 2020), spacer literacki prezentowany na Facebooku, czy publikacja książki, podsumowującej sześć lat pracy Marty Surowiec nad tym projektem. W połowie grudnia zostanie uruchomiona także strona internetowa, na której będzie udostępnione archiwum Szarych Domów online.
Kolonia na warszawskim Mokotowie
Szare Domy znajdują się w otoczeniu kilku ulic: Rakowieckiej, Łowieckiej, Narbutta, Akacjowej i Fałata. Powstały w okresie 20-lecia międzywojennego i zostały zbudowane dla pracowników Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Głównym założeniem było, aby Szare Domy ściśle integrowały swoich mieszkańców. Idea, jaka przyświecała temu projektowi to, aby powstała społeczność, która będzie ze sobą blisko współpracowała. Założenia architektoniczne w żaden sposób nie różnicują dostępu do światła i zieleni mimo gradacji osób zamieszkujących lokale. Wśród pierwszej wspólnoty mamy wybitne nazwiska związane z kulturą i sztuką, a także zwykłych urzędników zatrudnionych w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych przed wojną. Jednym z założeń festiwalu jest integracja obecnej społeczności tego osiedla. - To się stało świętem całego osiedla i Mokotowa. Myślę, że udało się zrealizować początkowe założenia - mówi Marta Surowiec.
Festiwal na wynos
Festiwal w 2020 roku nie może odbywać się w takiej formie, do jakiej przyzwyczaili się mieszkańcy i goście, więc jest w formie "na wynos". Tytuł "Pamiętajmy o ogrodach" powstawał w listopadzie zeszłego roku, kiedy nie było jeszcze pandemii. - Mieliśmy poruszać wszelkie tematy związane ze zmianami klimatycznymi z płaszczyzny lokalnego podwórka. Bo w Szarych Domach łatwo jest skupić percepcję słuchaczy na naturze. Ona jest tam czymś tak wrośniętym w architekturę, że właściwie to stanowi jej integralny element - wyjaśnia Marta Surowiec.
***
Tytuł audycji: Poranek Dwójki
Prowadził: Paweł Siwek
Gość: Marta Surowiec (inicjatorka wydarzenia "Szare Domy Festiwal Otwarty")
Data emisji: 3.12.2020
Godzina emisji: 9.30