W 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego - żywa idea walki o wolność

- Chcemy się przede wszystkim skupić na konsekwencjach tego zrywu, jego wpływie na życie ludzi. Powstanie styczniowe miało niezwykle uniwersalny przekaz, to była walka "o wolność naszą i waszą". Dziś to hasło jest znów aktualne, na tym samym terytorium dzieją się rzeczy tragiczne - mówił w Dwójce prof. Artur Górak, sekretarz Komitetu Organizacyjnego Konferencji "Powstanie 1863. Represje i pamięć".

Stanisław Masłowski, "Aresztowanie powstańca", 1910, Muzeum Narodowe w Warszawie

Foto: Domena publiczna/CC0

• Reakcja europejskiej opinii publicznej na powstanie styczniowe, represje po powstaniu, losy powstańców, rola powstania w szkolnej edukacji historycznej - dyskusje m.in. na te tematy pojawią się podczas międzynarodowej konferencji "Powstanie 1863. Represje i pamięć".
• Konferencja zorganizowana z okazji 160. rocznicy walk styczniowych odbywa się w dniach 18-19 stycznia 2023 r. w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Odnowione tradycje walki o wolność

O jej szczegółach opowiedział w "Poranku Dwójki" prof. Artur Górak z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, sekretarz Komitetu Organizacyjnego Konferencji. - To było zderzenie cywilizacji, można było iść na 25 lat do rosyjskiego wojska, nie było pytania, czy powstanie styczniowe ma wybuchnąć. Jego organizacja była fenomenem, to było pierwsze na świecie i być może jedyne tak rozbudowane państwo podziemne. II Rzeczpospolita skonsumowała jego idee, tradycje walki o wolność przetrwały do dziś, zostały współcześnie odnowione - mówił.

Powstanie styczniowe - zobacz serwis specjalny>>>

Nastawienie Rosjan do Polaków

Dodał, że w konferencji wezmą udział uczeni z Ukrainy, Białorusi i Litwy. - Z jednej strony będziemy mówić o losach Polaków, naszego narodu, a z drugiej - mamy perspektywę państwa, które musi zmierzyć się z tym wyzwaniem. To powstanie było szeroko komentowane na arenie międzynarodowej, a tysiące powstańców rozprzestrzeniono po Rosji i Syberii. Rosjanie w swojej masie po raz pierwszy zobaczyli Polaków z dobrej strony, a to zmieniło ich nastawienie do polskości. Okazało się, że Polacy to uczeni, nauczyciele, powstańcy zmienili stosunek rosyjskiego społeczeństwa do sprawy polskiej - zaznaczył rozmówca Pawła Siwka.

Czytaj też:

• Powstanie styczniowe 160 lat później. Jakie jest jego dziedzictwo?
• Powstanie styczniowe w utworach muzycznych

Kompromitacja Rosji na arenie międzynarodowej

Artur Górak podkreślił, że ta zmiana była gruntowna. - Należy jednak pamiętać, że państwo rosyjskie swoją brutalnością skompromitowało się na arenie międzynarodowej, stało się imperium nacjonalistycznym. Sprzeciw wobec władzy carskiej był wielowątkowy, wygrała idea bolszewicka, najbardziej radykalna - powiedział.

Posłuchaj

14:27 2023_01_17 08_36_29_Dwojka_Poranek_Dwojki.mp3 W 160. rocznicę wybuchu powstania styczniowego - wciąż żywa idea walki o wolność (Poranek Dwójki)

 

***

Tytuł audycji: Poranek Dwójki

Prowadził: Paweł Siwek

Gość: prof. Artur Górak (sekretarz Komitetu Organizacyjnego Konferencji "Powstanie 1863. Represje i pamięć", Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej)

Data emisji: 17.01.2023

Godzina emisji: 8.35

mg/mo