Rebelia pogańska. Bunt przeciw religii czy władcom?

Ostatnia aktualizacja: 10.01.2015 19:00
W 1. poł. X w. w państwie Piastów dochodziło do mniejszych i większych wystąpień, które historycy określili mianem "reakcji pogańskiej". Czy wydarzenia te miały charakter antychrześcijański?
Audio
  • Rebelia pogańska. Bunt przeciw religii czy władcom? (Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego/Dwójka)
Aby zrozumieć reakcję pogańską, należy najpierw poznać realia społeczno-polityczne ziem polskich kilkadziesiąt lat po przyjęciu przez Mieszka I chrztu. Na zdj.: posąg Światowida Zbruczańskiego na poznańskiej wystawie nt. codziennego życia Słowian
Aby zrozumieć "reakcję pogańską", należy najpierw poznać realia społeczno-polityczne ziem polskich kilkadziesiąt lat po przyjęciu przez Mieszka I chrztu. Na zdj.: posąg Światowida Zbruczańskiego na poznańskiej wystawie nt. codziennego życia Słowian Foto: PAP/Adam Ciereszko

Kulminację tych wystąpień stanowiło tzw. powstanie ludowe, które wybuchło w Wielkopolsce w 1038 roku. Wówczas, według Galla Anonima, "niewolnicy powstali na panów, wyzwoleńcy przeciw szlachetnie urodzonym, sami się do rządów wynosząc. Jednych na odwrót zatrzymali u siebie w niewoli, drugich pozabijali, a żony ich pobrali sobie w sprośny sposób i zbrodniczo rozdrapali dostojeństwa. Nadto jeszcze, porzucając wiarę katolicką – czego nie możemy wypowiedzieć bez płaczu i lamentu – podnieśli bunt przeciwko biskupom i kapłanom Bożym".

Jakie przyczyny złożyły się na tę rebelię? Czy to "poganie" wystąpili przeciw nowej religii i jej przedstawicielom? Ale czy kilkadziesiąt lat po chrzcie Mieszka struktury nowego Kościoła były już na tyle rozwinięte, by móc być siłą realnie odczuwalną przez miejscową, z pewnością wciąż niechrześcijańską, ludność? - Tak naprawdę chrystianizacja Polski zaczyna się dopiero od XIII wieku, kiedy to blisko ludzi, we wioskach, pojawiają się kościoły parafialne - mówił w Dwójce prof. Leszek Paweł Słupecki. Skąd zatem u dziejopisów to "pogańskie" piętno wczesnopiastowskich wystąpień?

Pytania można mnożyć. Wszak Bolko, pierworodny syn Mieszka II, został wyklęty. Czy był on przywódcą rewolucji o, jednak, antychrześcijańskich korzeniach?

***

Tytuł audycji: "Klub Ludzi Ciekawych Wszystkiego"

Prowadziła: Hanna Maria Giza

Goście: prof. Leszek Paweł Słupecki (historyk z Uniwersytetu Rzeszowskiego), prof. Władysław Duczko (archeolog z Akademii Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora), Artur Szrejter (archeolog i publicysta)

Data emisji: 10.01.2014

Godzina emisji: 16.00

jp,tj

Czytaj także

Bogowie przyszli z Iranu? W poszukiwaniu zaginionej mitologii Słowian

Ostatnia aktualizacja: 23.11.2013 00:20
O świecie religijnej wyobraźni dawnych Słowian wiemy niewiele. Dziejopisom nie zależało na utrwaleniu pogańskiej przeszłości. Jednak to, co przetrwało, wydaje się bardzo frapujące...
rozwiń zwiń