Powstało sporo skomplikowanych interpretacji tego tajemniczego malowidła, a każda z nich (niekiedy w karkołomny sposób) łączy przedstawione na obrazie postaci - pielgrzymów z pierwszego planu, św. Jerzego walczącego ze smokiem, św. Antoniego w jaskini i tajemniczego wodnego stwora w stylu Boscha. Tyle tylko, że św. Jerzy i smok to dzieło konserwatora z 1934 roku, pustelnik jest znacznie przemalowany, a Boschowskie monstrum domalował renowator na początku lat 60. XX wieku… Jednak nawet bez tych licznych zniszczeń i interwencji wyjaśnienie tego, co dzieje się w pięknym pejzażu w świetle zachodzącego słońca, nie byłoby łatwe.
Czy to mit o Filoktecie, czy historia św. Rocha i Gotarda, a może kolejna niedająca się już dzisiaj odczytać favola weneckiego mistrza? Bardzo możliwe, że obraz przedstawia św. Rocha, średniowiecznego pielgrzyma, którego wrzodziejące rany opatruje towarzysz. Przyjmując taką interpretację, można byłoby przypuszczać, że obraz z historią patrona zadżumionych powstał po zażegnaniu w Wenecji zarazy w 1504 roku.
Tajemnicze wydarzenia rozgrywają się w pięknym pejzażu i to intrygujące przedstawienie natury zdaje się tematem obrazu na równi z opowieścią o ludzkich losach. W odzwierciedleniu światła zachodzącego słońca, zabarwionego pomarańczowym światłem nieba, i w ciepłym kolorycie pejzażu widać mistrzostwo Giorgionego. To kolejny, obok "Burzy", krajobraz, w którym artysta zrezygnował z konwencjonalnego, rozproszonego światła na rzecz ujęcia malowniczych, ulotnych chwil, a było to wyzwanie bardzo rzadko podejmowane w renesansie.
Giorgione, "Il Tramonto", ok. 1505-10, płótno, 73,3 x 91,4 cm, National Gallery, Londyn
15:00 2022_10_16 14_44_12_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 Giorgione - "Il Tramonto". Obraz pułapka (Jest taki obraz/Dwójka)
***
Tytuł audycji: Jest taki obraz
Prowadził: Michał Montowski
Gość: dr Grażyna Bastek
Data emisji: 16.10.2022
Godzina emisji: 14.45
djr/kor/mg
