John Everett Millais i jego ikoniczny obraz Ofelii

O tym, jak umierała Ofelia, dowiadujemy się jedynie z opowieści Gertrudy. Sceny jej śmierci nie ma u Szekspira, nakręcił ją jednak Laurence Olivier w ekranizacji "Hamleta" z 1948 roku. Filmowa Ofelia płynie tam porwana nurtem strumienia i śpiewa, upozowana tak, jak w obrazie Johna Everetta Millaisa.

"Ofelia" Johna Everetta Millaisa znajduje się w zbiorach Tate Britain

Foto: Stephen Chung/ Zuma Press /Forum

W brytyjskiej wyobraźni nie ma bowiem innej Ofelii, jak tylko ta ze słynnego obrazu z Tate Britain. Millais malował obraz wiele miesięcy pomiędzy 1851 a 1852 rokiem. Najpierw stworzył drobiazgowo, wręcz hiperrealistycznie ujęty pejzaż, pracując pięć miesięcy nad rzeką Hogsmill w Surrey. Malował w plenerze, co nie było w tym czasie powszechne. Razem z innym prerafaelitą Williamem Holmanem Huntem, który malował wówczas "Zabłąkane owce", siedzieli nad rzeką, ochraniając się siatkami przed gryzącymi muszkami.

Postać tonącej Ofelii artysta wkomponował w nurt rzeki już w swojej pracowni w Londynie. Pozowała mu dziewiętnastoletnia Elisabeth Siddal, godzinami leżąc w wannie. Poważnie się wówczas przeziębiła, a ojciec przedstawił malarzowi wysokie rachunki za leczenie córki.

Pomimo tego, że pejzaż i postać Ofelii malowane były oddzielnie, nie widać w obrazie żadnego "pęknięcia". Być może dlatego, że oba elementy łączy drobiazgowy realizm. Malarz znalazł w pejzażu Surrey miejsce z pochyloną wierzbą, z której Ofelia wpadła do rzeki, drobiazgowo przedstawił kwiaty z bukietu dziewczyny i dodał kilka innych, chociażby maki. W ciągu kilku miesięcy, podczas których powstawał obraz, różne gatunki kwiatów rozkwitały i więdły, zgodnie z rytmem przyrody, stąd taka obfitość roślinności niewystępującej jednak w tym samym czasie w naturze. Haftowaną srebrem suknię dla modelki Millais znalazł w sklepie ze starociami i studiował jej rozmoknięte, unoszące się na wodzie fałdy.

Nie była to suknia z czasów Szekspira, ale któż wie, w jakich strojach chodziła Ofelia w graniczącej z Polską Danii…?

Posłuchaj

14:58 Jest taki obraz Dwójka 30 październik 2022 14_44_57.mp3 John Everett Millais, "Ofelia", 1851-1852, płótno, 76 x 112 cm, Tate Britain, Londyn (Jest taki obraz/Dwójka)

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek (historyk sztuki)

Data emisji: 30.10.2022

Godzina emisji: 14.45

kor