"Melancholia". Obraz zagadka Jacka Malczewskiego

Ostatnia aktualizacja: 22.01.2023 15:30
O czym jest "Melancholia" Jacka Malczewskiego? Gdybyśmy zapytali o to samego malarza, odpowiedziałby zapewne: "Zapytajcie o to Bołoza, on jeden najlepiej wie, jak się moje obrazy nazywają i co one znaczą". 
Melancholia pozostała zagadką, pozbawioną autorskiego komentarza Jacka Malczewskiego
"Melancholia" pozostała zagadką, pozbawioną autorskiego komentarza Jacka MalczewskiegoFoto: PAP/PAI

Jan Bołoz-Antoniewicz był znanym lwowskim historykiem sztuki, autorem pierwszej wystawy Malczewskiego z 1903 roku. Sam malarz zazwyczaj nie odpowiadał na pytania o użyte w obrazach symbole i o ich ogólną wymowę. Może nawet cieszył się z tajemniczości i hermetyczności swych dzieł. "Melancholia" pozostała zagadką, pozbawioną autorskiego komentarza.

Ten pełen rozmachu obraz, w którym z płótna artysty rodzi się szaleńczy korowód postaci, doczekała się niezliczonej ilości interpretacji. Obraz przedstawia pracownię artysty i malarza podczas pracy przy płótnie stojącym na sztaludze.

Z malowanego dzieła wychodzą postaci i przetaczają się w dynamicznym korowodzie. Są to bohaterowie tragicznej historii Polski w XIX wieku: powstańcy, kosynierzy, żołnierze napoleońscy, zrozpaczone kobiety, skazańcy w kajdanach, dzieci. Tłum kieruje się do okna, ku światłu, ale tam czuwa kobieta w czerni, która nie pozwala przeniknąć korowodowi poza wnętrze pracowni, ku zewnętrznemu światu.

To historiozoficzna wizja dziejów Polski w XIX wieku, rzecz o stanie ducha narodu po utracie niepodległości, głos o roli artysty, a zarazem niezrównany majstersztyk ekspresji i iluzji.


Posłuchaj
15:01 2023_01_22 14_45_02_PR2_Jest_taki_obraz.mp3 Jacek Malczewski "Melancholia", uk. w 1894 roku (Fundacja im. Raczyńskich przy Muzeum Narodowym w Poznaniu) (Jest taki obraz/Dwójka)

 

***

Tytuł audycji: Jest taki obraz

Prowadził: Michał Montowski

Gość: dr Grażyna Bastek

Data emisji: 22.01.2023

Godzina emisji: 14.45

mg/kor

Czytaj także

Jacek Malczewski. Życie przedstawione w autoportrecie

Ostatnia aktualizacja: 15.07.2024 05:40
Obrazami młodego Jacka Malczewskiego zachwycił się sam Jan Matejko, który postanowił wziąć go pod swoje skrzydła. Kilka lat później drogi mistrza i ucznia się rozeszły. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Leon Wyczółkowski - romantyczny realista

Ostatnia aktualizacja: 11.04.2022 05:40
- W każdym obrazie jest miłość, serdeczne przywiązanie tego człowieka do przyrody - opisywał malarstwo mistrza portretu i pejzażu towarzysz plenerów artysty Kazimierz Szulisławski.
rozwiń zwiń