09:18 W2 Karol Rathaus AAC 2021_01_28-16-31-24.mp3 Rozmowa z Aleksandrą Hałat o nieznanej twórczości Karola Rathausa (Wybieram Dwójkę)
Muzyka Karola Rathausa, kompozytora okrzykniętego przez niemiecką krytykę w latach dwudziestych "nadzieją nowej muzyki", znalazła się na pierwszej płycie zespołu, który wziął swoja nazwę od jego nazwiska. Kameraliści przywracają do repertuaru wybitne dzieła i stwarzają słuchaczom niebywałą możliwość odkrycia muzyki, która przez kilkadziesiąt lat pozostawała w zapomnieniu.
Opowiadając o początkach przygody z kompozycjami Karola Rathausa, Aleksandra Hałat zwraca uwagę na pewną przypadkowość tego pierwszego spotkania.
- Powiem szczerze, że zaczęło się dosyć zwyczajnie, ponieważ szukałam wśród kompozytorów emigracyjnych repertuaru na skrzypce i fortepian. Później byliśmy z mężem w Wiedniu u Daniela Wnukowskiego, który właśnie nagrał muzykę Rathausa. Mówił nam o niej, słuchaliśmy jej, ale wtedy jeszcze nie zrobiła ona na mnie takiego wrażenia. Kolejnym krokiem było odnalezienie archiwum Karola Rathausa w internecie - opowiadała pianistka.
Choć początkowo muzyka Karola Rathausa nie olśniła muzyków, z czasem stała się bliska ich sercu i zagości na dłużej w nich repertuarze płytowym i koncertowym. - Mamy w zanadrzu utwory, które nie były jeszcze publikowane ani nagrywane. Tak że ta historia będzie się toczyła dalej - mówiła Aleksandra Hałat.
Życiorys kompozytora
Karol Rathaus - polski kompozytor, pianista i pedagog żydowskiego pochodzenia - jest uznawany za kompozytora emigracyjnego. Zdaniem Aleksandry Hałat, Rathausa nie można nazywać "emigrantem".
- Emigracja, której doświadczył Karol Rathaus, to było tak naprawdę wygnanie. O emigracji można mówić, kiedy mamy wybór, natomiast Karol Rathaus nie miał takiej możliwości - mówiła pianistka.
Schronienie znalazł w Stanach Zjednoczonych, gdzie rozwijał swoją karierę edukacyjną na Queens College. Aleksandra Hałat podkreśliła, że w tym okresie Karol Rathaus nie myślał już o wielkiej, muzycznej karierze, wielokrotnie w listach opisywał swoje osamotnienie przy jednoczesnej wdzięczności Stanom Zjednoczonym za uzyskane schronienie.
- Myślę, że Karol Rathaus był kompletnie zrozpaczony, jak musiał zostawić Europę. Zresztą przyjechał tak naprawdę z niczym, dlatego że w Londynie obok jego mieszkania spadła bomba. Wszystko, co było w domu, spłonęło. Była tam część rękopisów, których oczywiście już nie poznamy, fortepian, dokumenty, duża część jego spuścizny - opowiadała pomysłodawczyni projektu Rathaus Ensamble.
***
Tytuł audycji: Wybieram Dwójkę
Prowadził: Jakub Kukla
Gość: Aleksandra Hałat (pianistka, pomysłodawczyni projektu Rathaus Ensamble)
Data emisji: 28.01.2021
Godzina emisji: 16.30
