Zabrze – poprzemysłowe miasto wrzucone między Gliwice i Katowice – cały czas jeszcze kojarzy się z przemysłem ciężkim, ze sportem i z kardiochirurgią. Z muzyką i niezwykłą architekturą już rzadziej. A szkoda, bo ma do zaoferowania niejedną niespodziankę. Choćby Fortepianarium – jedyną taką inicjatywę w skali kraju, a może i tej części Europy.
30:20 _PR2 (mp3) 2024_09_17-22-30-09.mp3 Prof. Marek Toporowski o Fortepianarium w Zabrzu (Rozmowy po zmroku/Dwójka)
Koncerty w postindustrialnych przestrzeniach
Prof. Marek Toporowski, znakomity klawesynista i organista, w 2012 roku założył Fortepianarium - unikatową kolekcję zabytkowych instrumentów, które są eksponowane i wykorzystywane do celów koncertowych i dydaktycznych. To niezwykłe miejsce znajduje się w Zabrzu, w postindustrialnym budynku, świetnie wpisującym się w krajobraz Górnego Śląska.
- Ten gmach to był hotel robotniczy z początku XX wieku. Był domem dla górników pracujących w kopalni - wyjaśniał muzyk. - Budynek przedstawiał obraz nędzy i rozpaczy, woda lała się z góry na dół. Obecnie jest to siedziba przedsiębiorstwa górniczego i jej prezesowie, którzy są fascynatami architektury postindustrialnej, doprowadzili budynek do stanu świetności.
Czytaj też:
Historia powstania Fortepianarium
W jaki sposób instrumenty klawiszowe pojawiły się w starym górniczym hotelu na Górnym Śląsku? Jak wspomina gość audycji, jako muzyk zakupił kilka instrumentów, które po prostu potrzebowały miejsca.
- Organy Hammonda znajdowały się w moim gabinecie na uniwersytecie, potem doszedł tam pierwszy z fortepianów, jakieś instrumenty były też w moim mieszkaniu. W pewnym momencie okazało się, że nie da się ich już tak trzymać. Moi koledzy również mieli własne instrumenty. Zaczęliśmy więc szukać dla nich "domu" i miejsca, w którym będziemy mogli organizować koncerty. Ówczesny rektor ASP w Katowicach Marian Oslislo skontaktował nas z państwem Bereckimi i Śliwkami (właścicielami postindustrialnego hotelu robotniczego - przyp. red.) i tak trafiliśmy do tego miejsca.
Kameralny klimat zabrzańskich koncertów
Fortepianarium to połączenie galerii, muzeum i sali koncertowej, w której śląska publiczność mogła wysłuchać już przeszło stu koncertów. Jak podkreślił prof. Marek Toporowski, podczas tworzenia tej wyjątkowej przestrzeni zależało mu na nieformalnej, klimatycznej atmosferze, jaka panuje w klubach.
- Mój pomysł na koncerty był taki, aby stworzyć atmosferę, która nie jest atmosferą czystego koncertu, gdy ludzie siadają i w skupieniu słuchają muzyki. Chciałem atmosfery, w której dystans między wykonawcami a słuchającymi nie będzie tak duży, jak to zazwyczaj ma miejsce - opowiadał klawesynista.
***
Tytuł audycji: Rozmowy po zmroku
Rozmawiał: Jakub Kukla
Goście: prof. Marek Toporowski (klawesynista, organista)
Data emisji: 17.09.2024
Godz. emisji: 22.30
am/wmkor
