Jerzy Bartmiński: folklor to nie tylko muzyka - to wiedza

W "Źródłach" pojawiły się fragmenty rozmów na temat znaczenia dla kultury polskiej zbiorów Oskara Kolberga, współczesnego folkloru, folklorystyki oraz legend o świętych. Posłuchaliśmy również pochwały, w formie laudacji, wielkiej pracy profesora Bartmińskiego wygłoszonej przez prof. Jana Adamowskiego z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

Profesor Jerzy Bartmiński z Nagrodą Prezydenta RP "Zasłużony dla Polszczyzny".

Foto: PAP/Tomasz Gzell

Profesor Bartmiński to wielka postać polskiej humanistyki, folklorystyki i dialektologii. Od lat związany z Polskim Radiem, wiele razy uczestniczył w naszych audycjach. Był też przewodniczącym Rady Naukowej Radiowego Centrum Kultury Ludowej w latach 90. Wiedza i doświadczeniem pomagał w tworzeniu tego Centrum. Obecnie obchodzi jubileusz 80-lecia.

Profesor Bartmiński jest wielkim znawcą dzieł Kolberga.

- Kolberg poświęcił życie tradycji wiejskiej, a ja się nie waham użyć określenia tradycji chłopskiej. On chłopskiemu środowisku, które było w XIX wieku w bardzo złej kondycji życiowej, poniewierane i lekceważone, trochę się już buntujące, wystawił pomnik. I to jest jego wielka zasługa - opowiadał profesor Jerzy Bartmiński. - Kolberg dowartościował kulturę chłopską w taki sposób, że do dzisiaj nie został przewyższony. 

O współczesnym brzmieniu i rozumieniu folkloru profesor Bartmiński mówił:

- W środowiskach akademickich nie ma uznania dla rozwijania refleksji i wartości tradycji ludowej. Wciąż mamy żywą tradycje ludową na zasadzie dziedziczenia. Folklor znalazł dziś mecenasa w gminnych i powiatowych ośrodkach kultury. Samorządność służy folklorowi, regionalnej tradycji ludowej. Młode pokolenie, które się otarło o Europę wyzbywa się kompleksów inteligenckich, myśli globalnie i działa lokalnie. Docenia to, co ma na miejscu, bo to jest to, co daje mu niepowtarzalność.

Gościliśmy w studiu również prof. Jana Adamowskiego. Profesor Bartmiński był promotorem jego doktoratu.

- W sferze naukowej widzę kilka jego osiągnięć. Zaczynał w dialektologii, zjeździł cała Lubelszczyznę, był pracusiem terenowym. Za najważniejsze jego osiągnięcie można uznać "Słownik stereotypów i symboli ludowych", który jest efektem tego, że Jerzy Bartmiński w Polsce zaprojektował badania nad etnolingwistyką, bada "kulturę w języku". To zadanie na wiele lat. Zaczął od gromadzenia źródeł i do tej pory wyszły cztery tomy słownika. Według mojej oceny profesor Bartmiński zbudował lubelską szkołę etnolingwistyczną - opowiadał prof. Jan Adamowski z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej.

W audycji nie zabrakło też muzyki wybranych śpiewaków i śpiewaczek z Lubelszczyzny oraz Orkiestry Św. Mikołaja - zespołu wspieranego przez Jerzego Bartmińskiego.

Zachęcamy do odsłuchania audycji.

***

Tytuł audycji: Źródła 

Prowadziła: Maria Baliszewska

Gość: Jerzy Bartmiński, Jan Adamowski (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej).

Data emisji: 12.11.2019

Godzina emisji: 15.15

gs