Koncert inauguracyjny 24. Festiwalu Folkowego Polskiego Radia Nowa Tradycja odbędzie się już 13 maja! Festiwal otworzy występ polsko-litewskiego zespołu Babadag. Motywem przewodnim festiwalowych koncertów są połączenia muzycznych kultur leżących na styku naszych wschodnich granic: polsko-litewskiej, polsko-litewsko-białoruskiej, polsko-ukraińskiej. Do muzyki Suwalszczyzny i Wileńszczyzny, dwóch regionów, gdzie kultura polska i litewska od wieków się przeplatają, sięgnie zespół Babadag, dla którego punktem wyjścia będą dwa kluczowe elementy ludzkiego życia, a zarazem dwie najbardziej pierwotne siły kierujące naszym życiem – miłość i śmierć, czyli po litewsku: meilė ir mirtis. O tym projekcie opowiedziała liderka zespołu Ola Bilińska i współtworzące Babadag siostry Kriščiūnaitė.
KGHM Polska Miedź SA
Sponsor 24. Festiwalu Folkowego Polskiego Radia ”Nowa Tradycja”
- Hasła miłość i śmierć ukażemy w kontekście ekokrytycznym, kontekście naszych relacji ze zwierzętami. Pieśni z pogranicza polsko-litewskiego obfitują w postaci ze świata zwierząt. Często niosą one ze sobą bogatą symbolikę, pełnią role towarzyszy, posłańców, obserwatorów losów bohaterów, ale i towarzyszy codziennych czynności. Przez pryzmat oczu zwierząt będziemy snuć opowieść o ludzkich losach. Od narodzenia, do śmierci – mówiła Bilińska.
Jak świat pieśni długi i szeroki, tak zarówno śmierć, jak i miłość przedstawione na koncercie Babadag będą zróżnicowane. Spotkamy się z tajemnicą, miłością skrywaną i nieakceptowaną, dramatycznymi pointami. Ola Bilińska z zespołem zadbali o wyraziste połączenia motywów ludowych, chcieli uwspółcześnić przekaz tradycyjnych pieśni.
- To nie będą pieśni ludowe jeden do jednego. Przepuściliśmy je przez swój artystyczny pryzmat, stworzyliśmy muzyczne kolaże – mówiła Ola Bilińska.
Opowieści o życiu człowieka poprzez zwierzęce oczy przychodziły do zespołu o tyle łatwo, że litewskich pieśniach motywy związane z przyrodą są bardzo popularne. Wychodząc od polskich i litewskich tekstów, Ola Bilińska chciała ukazać klasyczne toposy i motywy, które w obu kulturach bywają zupełnie skrajne.
- Spajającym to wszystko ogniwem ma być uczucie – miłość. Chciałabym opowiedzieć o różnych obliczach miłości w naszych pogranicznych kulturach. Spojone to będzie przyrodą. Świat przyrody przenika… przenikał życie ludzi. Teraz, niestety przenika coraz mniej. Chciałabym by był to komentarz do naszego współczesnego świata i naszych relacji z przyrodą. Wcześniej natura była dla nas inspiracją. Dziś oddaliliśmy się od niej.
Jak zauważyła Raminta Kriščiūnaitė: w tradycyjnych pieśniach litewskich jest dużo natury, wszyscy rozmawiają z ptakami, są w nich słońce, księżyc, gwiazdy…
- Litewskie pieśni są pełne symboliki. Widzisz dwie strony historii: jedna opowiada dosłownie o przyrodzie, druga o życiu człowieka. I wszystkie te symbole się mieszają. – dodała Lauksmina Kriščiūnaitė.
W 2018 roku zespół powrócił, w nowym zaskakującym składzie: Ola Bilińska zaprosiła do współpracy trzech muzyków z Warszawy oraz trzy niewiasty-wokalistki z Wilna. Skład wileński stanowią trzy siostry Kriščiūnaitė: Lauksmina, Raminta i Dominyka, wokalistki związane z litewską sceną muzyki tradycyjnej.
- Połączenie muzyki polskiej i litewskiej uznałyśmy za dobry pomysł. Poza tym, to dobra okazja, byśmy jako siostry zrobiły coś wspólnie. Od małego byłyśmy związane z folklorem, bo nasza mama pracuje w centrum kultury, zna mnóstwo ludzi ze środowiska! – mówiła jedna z sióstr Kriščiūnaitė, Raminta.
- W Babadag mamy trzon wokalny osadzony mocno w muzyce tradycyjnej, jednak instrumentalnie jesteśmy nowocześni, ale z vintage’owym zacięciem – mówiła Bilińska, wymieniając kultowe modele "Rolandów", które towarzyszą zespołowi podczas koncertów.
Spotkania artystów Babadag na linii Wilno-Warszawa zostały zawieszone na niemal dwa lata przez pandemię. Czas dwuletniej przerwy artyści spożytkowali na osobisty rozwój, zarówno na prywatnym, jak i zawodowym polu. Teraz, gdy znów mogą się spotykać i tworzyć razem, muzykom towarzyszy atmosfera święta i radości, cieszy ich możliwość wyładowania skumulowanej przez ten czas energii, choć sytuacja geopolityczna przyćmiewa szczęście z możliwości spotkania na scenie.
- Cieszymy się jednak, że nasze granice są nadal otwarte. To luksus, że wciąż możemy działać – mówiła Bilińska.
Olę Bilińską nasi Słuchacze mogą kojarzyć z występu konkursowego na festiwalu „Nowa Tradycja” 2014. Wówczas artystka wzięła na warsztat pieśni żydowskie.
Posłuchaj występu Oli Bilińskiej w 2014 roku: YouTube, RCKL
O początkach i rozwoju Babadag, a muzyce z pogranicza polsko-litewskiego, o zmianach życiowych i ewolucji muzycznej - w rozmowie z liderką Olą Bilińską i siostrami Kriščiūnaitė.
Do tego muzyka przede wszystkim polska, jak to w maju, oraz zapowiedzi i nowości ze świata.
***
Tytuł audycji: Muzyka Nocą
Prowadziła: Aleksandra Tykarska
Data emisji: 9.05.2022
Godzina emisji: 0.10
