„Jestem pełna wrażeń! Głównie pozytywnych!” – rozpoczęła Maria Baliszewska swoją relację z 53. Międzynarodowego Festiwalu Folkloru Ziem Górskich. W „Źródłach” wysłuchaliśmy zespołów biorących udział i nagrodzonych w konkursowych zmaganiach MFFZG w Zakopanem czyli Konkursie zespołów i Międzynarodowym konkursie kapel, śpiewaków i instrumentalistów im. Władysława Trebuni-Tutki. Niejedno zbyrkadło i sabałowe gęśle zostały rozdane podczas Festiwalu. Ponadto rozmawialiśmy z prof. Bernardem Garajem, przewodniczącym Konkursu kapel. Przedstawił on tegoroczne zmagania wykonawców.
- Tegoroczny konkurs kapel był przyjemnie wyrównany, nie było ekstremalnie znakomitych wykonawców, ale nie było też słabych! 90% było badzo dobrych. Dla mnie to informacja, że średnia jest bardzo wysoka! – mówił Bernard Garaj. – Jest dla mnie jasne, że pomysły, które mają wykonawcy nie są zależne od kraju, z którego pochodzą.
Przewodniczący jury chwalił polskich wykonawców oraz artystów bałkańskich – to zespoły, które trenują każdego dnia i są perfekcyjni technicznie, niemniej trudno usłyszeć, z jaką lokalną społecznością są związani. Ale i wykonawcy z krajów pozaeuropejskich (Indie, Meksyk) pojawili się na tegorocznej edycji konkursu. Ta różnorodność była bardzo doceniona przez Garaja.
„Po co organizować takie festiwale? Odpowiedź jest prosta! By bawić i edukować!” – dodała Maria Baliszewska. Powiedzmy zatem kilka słów o elemencie edukacyjnym tegorocznego festiwalu. Maria Kukuc-Frączysta przybliżyła tematykę przewodnią tegorocznego zakopiańskiego festiwalu – „Macierzyństwo i kobieta w ognisku domowym”.
- Niedawno, dwa lata temu, ostałam mamą. Przy tej okazji udało mi się współpracować z prof. Trebunią-Staszel. Przy okazji nowotarsko-kieżmarskiego projektu mówiliśmy o zwyczajach i tradycjach rodzinnych. Miałam okazję przeprowadzić kilka rozmów i badań terenowych na ten temat. Dowiedziałam się naprawdę ciekawych rzeczy na temat zwyczajów, norm przyjmowanych od momentu narodzin po wychowanie dzieci! – mówiła Maria Kukuc-Frączysta.
Przyszłą matkę obowiązywał szereg zakazów i nakazów, które miały zapewnić szczęśliwą przyszłość jej i dziecku.
- Nie mogła zostać druhną, nie mogła nosić do chrztu innego dziecka, bo odebrałaby szczęście chrzczonemu i własnemu… – wymieniała nasza rozmówczyni.
Narodzone dziecko szybko chrzczono – by uchronić je przed chorobą. Ponieważ niemowlę nieśli do chrztu chrzestni, towarzyszyły temu pieśni przeznaczone specjalnie dla nich: „niescęsliwi chrześni, co mnie do chrztu nieśli, hej, gorzałeckę pjeli i mnie naucyli”, cytowała Maria Kukuc-Frączysta.
Anna Riveiro
Magazyn zakończyliśmy rozmową z Anna Riveiro, śpiewaczką pieśni sefardyjskich. Wywiad był zapowiedzią jej koncertu na letniej scenie Teatru Żydowskiego w ramach festiwalu „Warszawa Singera” w najbliższą środę.
- Sefarad al Tango to pieśni sefardyjskie inspirowane tangiem. Ale nie tylko, bo i muzyką hiszpańską, i rozrywkową, aż po jazz – wspominała Anna Riveiro.
To właśnie Riveiro możemy okrzyknąć pierwszą polską śpiewaczką pieśni sefardyjskich. Ponadto artystka świętuje w tym oku trzydziestolecie swojej kariery artystycznej! Liczy ją od pamiętnego spotkania z katalońską śpiewaczką Montserrat Figueras.
- Od niej dostałam pierwsze pieśni sefardyjskie! Tu, w Polsce jako muzyka żydowska znana była muzyka jidysz, muzyka klezmerska, ale nic nie było wiadomo o muzyce sefardyjskiej. Muzyce mojej duszy i mojego serca!
Co pieśniarka przygotowała na swoje trzydziestolecie na scenie, będzie można się przekonać w najbliższą środę – 31 sierpnia, o godz. 19.00, w Teatrze Żydowskim w Warszawie.
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadziła: Maria Baliszewska
Data emisji: 20.08.2022
Godzina emisji: 15.15
