Na tegorocznym 59. Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu Dolnym śpiywoki zespołu zdobyli I nagrodę w kategorii zespołów śpiewaczych. Muzyka, czyli kapela, zespołu „Śtadra” także może się pochwalić I nagrodą (kat. kapele).
Rozmówcy Kuby Borysiaka zdradzili m.in. jaka była rola pytaca na weselu. Najważniejszymi drużbami weselnymi są właśnie pytace. To dwóch mężczyzn, co ciekawe – niekoniecznie kawalerów, ważne by mieli mocny głos. Do pytacy należy m.in. odprowadzenie młodych do kościoła, ośpiewanie poszczególnych części wesela, prowadzenie obrzędu cepowin (oczepin – przyp. red.).
- Baby też są! A ich rola podczas obrzędu nie jest znikoma, bo w końcu próbują pannę młodą wykupić od drużbów.
Śpiewający potwierdzają, że tradycję na Podhalu ma się we krwi. Od dziecka słucha się muzyki i śpiew. Wiele osób kulturowy przekaz odbiera w regionalnych zespołach, ponieważ nie w każdej rodzinie jest możliwość obcowania z dziedzictwem na co dzień.
Pytani o śpiew góralski, członkowie „Śtadry” odwołują się do jego początków sięgających górskich hal.
- Gdy juhasi chodzili z owcami w hale, często śpiewali. A niżej – dziewczyny pasły krowy. Dochodziło między nimi do dialogu: dziewczyny po dolinach, nasi u góry. Dlatego ten śpiew jest wysoki, donośny. Chodziło o to, by głos się niósł – tłumaczył jeden ze śpiewaków „Śtadry”.
- Dziś jest problem ze śpiewem, dzieci nie „łapią” tych melodii. Nie wiem, z czym to się wiąże. A kiedyś nawet dzwonki owiec były strojone do jednego z czterech dźwięków. Gdy owce przechodziły przez hale, samoistnie powstawała muzyka. Człowiek przebywając w tych dźwiękach, osłuchiwał się z tymi dźwiękami, z tonacją.
Gminny Zespół Góralski „Śtadra” z Szaflary to młody zespół - został założony we wrześniu 2019 roku. Nazwa „Śtadra” wywodzi się z góralskiej przyśpiewki: „ino śtadra, posło dziewce na drwa”. Zespół skupia młodzież z terenu gminy Szaflary prezentując folklor górali podhalańskich. Zespół swoimi występami uświetnia lokalne uroczystości oraz bierze udział w konkursach i przeglądach zdobywając nagrody. Instruktorami są Andrzej Strama i Anna Mrowca.
Grupę śpiewaczą „Śtadra” z Szaflar (Podhale) tworzą: Jakub Budzyk, Mateusz Muda, Andrzej Strama, Wojciech Strama, Andrzej Strama.
Ponadto w audycji - nowe nagrania tria l'Antidote (Chemirani/Khalife/Hasa).
***
Tytuł audycji: Źródła
Prowadził: Kuba Borysiak
Data emisji: 8.10.2025
Godzina emisji: 12.00
mg
