Z naszymi gośćmi rozmawialiśmy o paradoksach współczesnej sceny muzyki tradycyjnej i folkowej, wzajemnej niechęci i braku porozumienia środowisk, które w różny sposób nawiązują do źródeł muzyki ludowej.
Czy folkowcy dewastują polską muzykę tradycyjną, czy puryści podążają jedyną słuszną drogą? Próbowaliśmy znaleźć również odpowiedzi na pytania: Jaka jest dzisiejsza scena muzyki etnicznej w Polsce? Jak można ją promować? Jak wspomagać? Jaką rolę odgrywają polscy muzycy na rynku muzyki świata?
- Ludzie w świecie, gdzie trudno im odnaleźć własne źródła, muszą tworzyć nowe formy. A w Polsce mamy nadal unikalną sytuację. Szczególnych, wiejskich, charakterystycznych rzeczy możemy się uczyć - mówi skrzypek Janusz Prusinowski, który uważa akurat, że folk jest zagrożeniem dla muzyki tradycyjnej.
W studiu Programu 2 dyskutowali o tym m.in.: Maria Baliszewska, Weronika Grozdew-Kołacińska, Marcin Drabik, Remigiusz Mazur-Hanaj, Maria Pomianowska, Janusz Prusinowski, Adam Strug, Maciej Szajkowski oraz Tomasz Janas.
Audycję przygotowali Anna Szewczuk i Kuba Borysiak.
fot.Grzegorz Śledź/PR2
Uczestnicy debaty:
Maria Baliszewska – etnomuzykolog, dziennikarz, założycielka Radiowego Centrum Kultury Ludowej. W latach 1998-2010 koordynator Europejskiej Unii Radiowej ds. muzyki tradycyjnej i folkowej. Z jej inicjatywy w 1998 powstał Folkowy Festiwal Polskiego Radia „Nowa Tradycja”. Organizatorka dwóch festiwali folkowych Europejskiej Unii Radiowej w 1995 w Zakopanem i w 2005 w Gdańsku. Wieloletnia jurorka Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu
Weronika Grozdew-Kołacińska – wokalistka o bułgarskich korzeniach, związana m.in.: ze Swoją Drogą, Village Kollektiv, Sarakina, Ars Nowa; autorka projektu „Etnofonie Kurpiowskie - Tribute to Szymanowski and Skierkowski", doktor nauk humanistycznych – etnomuzykolog.
Remigiusz Mazur-Hanaj – muzyk, etnograf, animator kultury, scenarzysta. Członek m.in. zespołów: Księżyc, Wędrowiec, Pies Szczeka oraz duetu z Agatą Harz. Współtwórca warszawskiego Stowarzyszenia "Dom tańca" oraz cyklu Tabor Domu Tańca. Redaktor czasopisma "Wędrowiec", współpracownik Radia Józef oraz Polskiego Radia. Twórca serii płytowej "In Crudo". Juror Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu .
Maria Pomianowska – instrumentalistka, kompozytorka, dyrektor artystyczny Festiwalu Skrzyżowanie Kultur, doktor sztuki, założycielka pierwszego w Polsce kierunku muzyki etnicznej na Akademii Muzycznej w Krakowie, rekonstruktorka technik wykonawczych suki biłgorajskiej i fideli płockiej, założycielka m.in.: Zespołu Polskiego i Arcus Poloniae.
Janusz Prusinowski - skrzypek, lirnik, kompozytor i organizator. Uczeń wiejskich muzykantów – Stanisława Lewandowskiego, Piotra i Jana Gaców, Kazimierza Meto, Józefa Zarasia, Józefa Kędzierskiego. Grał w Bractwie Ubogich (1993), był inicjatorem i współzałożycielem warszawskiego Domu Tańca (1994). Współpracuje z Teatrem Polskiego Radia oraz Teatrem Narodowym. Założyciel Janusz Prusinowski Trio, formacji o charakterystycznym brzmieniu łączącej archaiczność z awangardą a muzykę z ruchem. Inicjator i dyrektor programowy Festiwalu Wszystkie Mazurki Świata.
Maciej Szajkowski – muzyk, dziennikarz, animator kultury. Propagator muzyki folkowej i kultury etnicznej. Współzałożyciel i członek licznych zespołów polskiej sceny world music/folk (Kapela ze Wsi Warszawa, R.U.T.A., wcześniej Village Kollektiv, Masala). Stały współpracownik IV Programu Radia (prowadzi tam audycję FOLK OFF!), współpracujący z pismami Gadki z Chatki, Antena Krzyku i Nigdy Więcej. Współzałożyciel oficyny wydawniczej „Opensources”. Organizator cykli muzycznych w Państwowym Muzeum Etnograficznym: "Muzyka w Muzeum" i "Jedna Europa, Wiele Kultur - Muzyczny Przegląd Stolic Europejskich". V-ce Prezes i współzałożyciel Stowarzyszenia Sztuki Etnicznej ”Transetnika”.
Adam Strug – śpiewak, instrumentalista, autor piosenek i tekściarz, kompozytor muzyki teatralnej i filmowej, etnomuzykolog - zbieracz i praktyk, scenarzysta filmów dokumentalnych. Założyciel kapeli "Strug Kompania" wykonującej autorskie piosenki lidera, oraz zespołu śpiewaczego "Monodia Polska" praktykującego polskie pieśni religijne i świeckie przekazywane w tradycji ustnej.
Tomasz Janas – dziennikarz, polonista. Recenzent muzyczny poznańskiego oddziału Gazety Wyborczej, wcześniej również członek redakcji Czasu Kultury. Od roku 2002 do dziś juror Festiwalu Muzyki Folkowej Polskiego Radia „Nowa Tradycja”, od roku 1999 juror konkursu na Folkowy Fonogram Roku.
Paweł Luto – muzyk, animator kultury, rolnik, członek zarządu Stowarzyszenia „Krusznia”, dokumentalista współautor publikacji płytowych z muzyką ludową Suwalszczyzny m.in.: „Zaniechane Melodie”, Franciszek Racis – Muzykant” oraz Muzyka Pojezierza Sejneńskiego” .
Marcin Drabik – skrzypek (grający także na nyckelharpie), absolwent klasy skrzypiec Akademii Muzycznej w Katowicach na wydziale Jazzu i Muzyki Rozrywkowej. Członek wielu zespołów rockowych, jazz-rockowych, folkowych (m.in. Sporysz Polska, Poszukiwacze Zaginionego Rulonu, Mordewind, Shannon i Hoboud) czy grających polską muzykę tradycyjną (Żółwiniacy). Laureat wielu nagród - w tym indywidualnej Nagrody Specjalnej "Złote Gęśle" na XIV Festiwalu Folkowym Polskiego Radia "Nowa Tradycja" oraz Grand Prix na XV Festiwalu „Nowa Tradycja” w 2012 z zespołem „Poszukiwacze Zaginonego Rulonu”
Maciej Szajkowski, fot.Grzegorz Śledź/PR2
usc