Chopin i jego Europa: XX-wieczna wirtuozeria fortepianowa najwyższych lotów

Ostatnia aktualizacja: 26.08.2014 09:30
Między innymi Koncerty fortepianowe Sergiusza Prokofiewa oraz Andrzeja Panufnika zabrzmią we wtorek w Filharmonii Narodowej. Partie solowe wykonają Alexander Gavrylyuk i Katarzyna Gołofit. Na transmisję zaprasza Marcin Majchrowski.
Sergiusz Prokofiew, którego III Koncert fortepianowy wykona na Festiwalu Chopin i jego Europa Alexander Gavryluk
Sergiusz Prokofiew, którego III Koncert fortepianowy wykona na Festiwalu "Chopin i jego Europa" Alexander GavrylukFoto: Wikipedia/domena publiczna

III Koncert Prokofiewa dedykowany jest rosyjskiemu poecie Konstantemu Balmontowi, który napisał nawet sonet poświęcony temu utworowi. Kompozycja, skompletowana w 1921 roku, ukończona podczas pobytu w Bretanii, wykorzystuje wcześniejsze szkice, pochodzące jeszcze z 1911 i z 1913 roku. Koncert został wykonany po raz pierwszy 16 grudnia 1921 roku w Chicago. Grała Chicago Symphony Orchestra, dyrygował Frederick Stock. Przy fortepianie zasiadł sam kompozytor. Utwór zdobywał popularność powoli, ale z czasem stał się jednym z najczęściej wykonywanych XX-wiecznych utworów wirtuozowskich. Jak podkreślają zgodnie wszyscy jego wykonawcy i słuchacze, to coś zdecydowanie więcej niż warsztatowy popis - to także na wskroś oryginalny język muzyczny i pulsująca ekspresją oraz aluzjami opowieść dźwiękowa.

To samo można powiedzieć na temat młodszego o ponad pół wieku Koncertu fortepianowego Andrzeja Panufnika. Sam kompozytor komentował:

Chciałem napisać utwór wirtuozowski, który pozwalałby pianiście ujawnić całą jego poetycką wrażliwość w równym stopniu, jak umiejętności techniczne i brawurę. Chciałem również wykorzystać wszystkie możliwości brzmieniowe fortepianu - od śpiewnych, wytrzymywanych nut do dźwięków bardzo suchych, perkusyjnych. Ponadto przywiązywałem dużą wagę do partii orkiestry, która miała odgrywać w Koncercie istotną rolę.

Zarazem jednak utwór ten - pełen aluzji do XIX-wiecznej muzyki wirtuozowskiej, ale też francuskiego impresjonizmu - jest, jak to zwykle u Panufnika bywa, konstrukcyjnym majstersztykiem.

Program:

Arne Nordheim Tenebrae na wiolonczelę i orkiestrę

Richard Strauss Dyl Sowizdrzał - poemat symfoniczny op. 28

Andrzej Panufnik Koncert fortepianowy*

Siergiusz Prokofiew III Koncert fortepianowy C-dur op. 26**

Wyk. Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Narodowej pod dyrekcją Jacka Kaspszyka; Alexander Gavrylyuk - fortepian**, Katarzyna Gołofit - fortepian*, Robert Cohen - wiolonczela

26 sierpnia, godz. 20.00-22.45, wprowadzenie o 19.00

mm/jp

Czytaj także

Andrzej Panufnik szukał natchnienia w... rutynie

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2014 12:00
- On konsekwentnie twierdził, że inspiracja nie przychodzi sama. Trzeba ją wywołać - wspominała swojego małżonka Lady Camilla. Rodzinne gniazdo Panufników w Twickenham odwiedzili Barbara Schabowska i Michał Nowak.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Jak Panufnika do Polski przemycano

Ostatnia aktualizacja: 28.04.2014 18:00
– W 1975 r. z mojej książki o muzyce polskiej usunięto kilkadziesiąt fragmentów o Andrzeju Panufniku. Tymczasem wydanie w stanie wojennym ukazało się bez żadnych ingerencji cenzury – mówił w Dwójce krytyk muzyczny Grzegorz Michalski.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Nie znał Beatlesów, uwielbiał Gershwina i Davisa. Andrzej Panufnik w oczach dzieci

Ostatnia aktualizacja: 04.06.2014 16:00
On w młodości przesiadywał w klubach nocnych; ona woli wódkę od zupy szczawiowej mamy. On został cenionym DJ-em i grafikiem, ona - kompozytorką. Jaki wpływ wywarł Andrzej Panufnik na Jeremiego i Roxannę? Z dziećmi wybitnego twórcy rozmawialiśmy w audycji z cyklu "Stulecie Panufnika".
rozwiń zwiń