Iván Fischer przeprowadzi nas przez ten koncert drogą, jaką w swoim czasie podążył Bela Bartók. Najpierw opowie o jego fascynacji ludową muzyką węgierską i zademonstruje nagrania z 1904 roku, zarejestrowane podczas pierwszej wyprawy kompozytora w teren. Potem odda głos śpiewaczce Márcie Sebestyén i muzykom Budapest Festival Orchestra, którzy przedstawią węgierskie melodie w ich oryginalnym kształcie, z towarzyszeniem instrumentów ludowych.
Następnie zaprezentuje ich twórcze przetworzenie przez Bartóka – w orkiestrowej wersji "Węgierskich pieśni chłopskich", opracowanej na podstawie wcześniejszego utworu fortepianowego. Wreszcie zadyryguje koncertowym wykonaniem "Zamku Sinobrodego": jednego z największych arcydzieł opery XX wieku, skomponowanego do libretta młodego poety, pisarza i filozofa Béli Balázsa, który nawiązał w tekście do baśni Charlesa Perraulta, symbolistycznej sztuki "Pelléas et Mélisande" Maurice'a Maeterlincka i transylwańskiej ballady o Annie Molnár.
Mroczny dramat Judyty i jej tajemniczego męża Sinobrodego toczy się w rytmie ludowego węgierskiego ośmiozgłoskowca. Główny ciężar narracji spoczywa jednak na orkiestrze, z której pomocą Bartók po mistrzowsku buduje atmosferę napięcia, klaustrofobicznego zagrożenia, nieustannego spaceru nad krawędzią otchłani. "Zamek Sinobrodego" powstał z głębokiego przeświadczenia kompozytora, że samotność jest trwałym i niezbywalnym elementem ludzkiej egzystencji.
Dorota Kozińska
***
W przerwie transmisji Anna Musialik z Radia Katowice porozmawia z Agatą Zubel, Szymonem Bywalcem i Anną Bywalec-Fojcik na temat wydarzenia towarzyszącego festiwalowi Katowice Kultura Natura - instalacji muzycznej "Mother Lode I-III" Agaty Zubel w Muzeum Śląskim.
Program:
Węgierskie pieśni chłopskie
Béla Bartók
Węgierskie pieśni chłopskie BB 107
Zamek Sinobrodego
Wyk. Marta Sebestyen - śpiew, Ildiko Komlosi - mezzosopran, Krisztian Cser - baryton, Budapest Festival Orchestra, dyr. Ivan Fischer
***
Na transmisję w "Filharmonii Dwójki" we wtorek (16.05) w godz. 19.20-21.30 zaprasza Adam Suprynowicz.
mat. pras. festiwalu Katowice Kultura Natura/mc
