Elżbieta Jankowska-Moniuszko: kultywujemy tradycje muzyczne rodu

Ostatnia aktualizacja: 14.11.2022 10:00
- Autentycznych potomków Stanisława Moniuszki jest ponad sześćdziesięcioro, większość żyje w Kanadzie albo na Węgrzech, ale w Polsce też jest nas kilkanaście osób - mówiła Elżbieta Jankowska-Moniuszko na antenie radiowej Dwójki przy okazji koncertu "Stanisław Moniuszko in memoriam" w Studiu im. W. Lutosławskiego.
Pomnik Stanisława Moniuszki przed Teatrzem Wielkim Operą Narodową
Pomnik Stanisława Moniuszki przed Teatrzem Wielkim Operą NarodowąFoto: Shutterstock/Chris Lawrence Travel
  • Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie pod dyrekcją Moniki Wolińskiej wystąpiła w Studiu PR im. W. Lutosławskiego z programem upamiętniającym polskiego kompozytora Stanisława Moniuszkę.
  • Zabrzmiały utwory Marsz żałobny Antoniego Orłowskiego c-moll Stanisława Moniuszki, Requiem in memoriam Stanisław Moniuszko Ignacego Zalewskiego (wg szkiców Marcina Błażewicza), Rapsodia litewska op. 11 Mieczysława Karłowicza, Perły moniuszkowskie Zygmunta Noskowskiego oraz Polonez koncertowy Stanisława Moniuszki.
  • W przerwie koncertu kompozytor Ignacy Zalewski opowiedział o utworze Requiem in memoriam Stanisław Moniuszko, a Elżbieta Jankowska-Moniuszko o swoim prapradziadku Stanisławie Moniuszce.

Z okazji przypadającej w tym roku 150. rocznicy śmierci Stanisława Moniuszki w Studiu Koncertowym Polskiego Radia im. Witolda Lutosławskiego zabrzmiała muzyka kompozytora i muzyka jemu dedykowana. Występiła Orkiestra Polskiego Radia w Warszawie pod dyrekcją Moniki Wolińskiej oraz znakomici soliści.

Temat "Błażewicz" 

Utwór Requiem in memoriam Stanisław Moniuszko Ignacego Zalewskiego powstał w oparciu o szkice zmarłego kompozytora Marcina Błażewicza. - Wszystkie melodie, które Marcin Błażewicz skomponował, znalazły się w tym utworze. Między innymi jego własny temat "Błażewicz" zawarty w dźwiękach b-a-c-e-h - wyjaśniał kompozytor Ignacy Zalewski w rozmowie z radiową Dwójką.

Dies Irae i Lux Aeterna

Faktury, które kompozytor zaproponował odbiorcom w ramach Requiem, nie wynikają jednak w pełni z materiału przekazanego przez Marcina Błażewicza. - Gdyby Marcin Błażewicz miał sam zakomponować wymyślone przez siebie melodie w układy fakturalne, instrumentacje, brzmiałoby to zupełnie inaczej. Jak, tego możemy dowiedzieć się z Dies Irae i Lux Aeterna, gdzie są duże fragmenty przez niego zinstrumentowane - wyjaśnił kompozytor.  

"Nawet nowoczesność ma już swoją tradycję"

Wieczór wypełniony kompozycjami współczesnymi nawiązującymi do muzyki polskiej z minionych wieków musi budzić refleksje dotyczące stosunku do tradycji w sztuce i kulturze XX wieku. - Nawet nowoczesność ma już swoją tradycję. Nowoczesność ta, jaką ją znamy w Europie Zachodniej, ma już ponad stuletnią tradycję i nie znam utworu, który nie nawiązywałby do muzyki nowoczesnej, sprzed 20, 30 czy 50 lat. Jeśli nawiązuje do muzyki sprzed trzech lat, to też jest nawiązanie do tradycji, tylko sprzed trzech lat. Więc jeśli pytamy, czy da się komponować bez odniesienia do tradycji, to można odpowiedzieć, że nie da się komponować bez dźwięków już zastanych - snuł refleksje Ignacy Zalewski.

Tradycje muzyczne rodu

Gościem specjalnym wieczoru była Elżbieta Jankowska-Moniuszko, prapraprawnuczka kompozytora. Potomkowie kompozytora kultywują tradycje muzycznej rodu. - W mojej linii byliśmy od bardzo wczesnego dzieciństwa prowadzani do opery, filharmonii. Każdy z nas, nawet jeżeli w przyszłości nie zajmował się muzyką zawodowo, większość grała na fortepianie, ja grałam na skrzypcach (...) - opowiadała Elżbieta Jankowska-Moniuszko. 

Czytaj także:

***

Stanisław Moniuszko, wybitny kompozytor, dyrygent, twórca polskiej opery narodowej i znakomity promotor ojczystej pieśni, urodził 5 maja 1819 roku w Ubielu na terenie obecnej Białorusi. Rok 2019 został ustanowiony przez Sejm Rzeczpospolitej Polskiej oraz przez UNESCO Rokiem Stanisława Moniuszki. W tym czasie udało się zorganizować 1770 inicjatyw, ponad 200 spektakli operowych, teatralnych, baletowych, 60 wystaw, 500 koncertów i festiwali oraz wiele wydarzeń zagranicznych – w 60 krajach na całym świecie realizowano także programy związane z Moniuszką. Łącznie ukazało się 570 publikacji, m.in. nutowych, książkowych i fonograficznych. W latach 2018–2020 działania związane z postacią Stanisława Moniuszki zgromadziły 21-milionowe audytorium.

Z kolei w tym roku minęło 150 lat od śmierci Stanisława Moniuszki (4 czerwca 1872 roku).

Program:
Marsz żałobny Antoniego Orłowskiego c-moll - Stanisław Moniuszko
Requiem in memoriam Stanisław Moniuszko - Ignacy Zalewski (wg szkiców Marcina Błażewicza)
Rapsodia litewska op. 11 - Mieczysław Karłowicz
Perły moniuszkowskie - Zygmunt Noskowski
Polonez koncertowy - Stanisław Moniuszko


Posłuchaj
19:45 filharmonia-dwojki-moinuszko-in-memorial-2022_11_13-19-54-37.mp3 Kompozytor Ignacy Zalewski o utworze Requiem in memoriam Stanisław Moniuszko i Elżbieta Jankowska-Moniuszko o swoim prapradziadku Stanisławie Moniuszce (Filharmonia Dwójki)

***

Tytuł audycji: Filharmonia Dwójki

Prowadziła: Joanna Grotkowska

Data emisji: 13.11.2022

Godzina emisji: 19.00

djr/kor

Czytaj także

Alexander Gadjiev: czuję, że przede mną bardzo ekscytujące lata

Ostatnia aktualizacja: 10.01.2022 11:57
- Czeka mnie wiele podróży, spotkań, ważnych decyzji, nowych utworów i prób. To bardzo ekscytujące, ale i ogromne wyzwanie. Bardzo pomaga mi autorefleksja. Szukam odpowiedzi na pytania: jak tego wszystkiego dokonać?, jak reaguję w różnych sytuacjach?, co działa, a co nie? Odpowiedziom zawsze towarzyszy jakieś nowe odkrycie - mówił Alexander Gadjiev, laureat II nagrody XVIII Konkursu Chopinowskiego, który zagrał na inauguracji obchodów 85-lecia radiowej Dwójki.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Izabela Kłosińska: Stanisław Moniuszko to nasze dobro narodowe [ZOBACZ WIDEO]

Ostatnia aktualizacja: 05.06.2022 11:00
- Kolejny konkurs odbywa się w wyjątkowym czasie. Tragiczne rzeczy dzieją się blisko nas, a my przeżywamy wielkie święto muzyki. Życie jest wielokolorowe, niesie różne wyzwania. Ludzie młodzi są bardzo spragnieni kształcenia, zdobywania laurów, może dlatego ten rok był rekordowy pod względem liczby zgłoszeń. Zapowiada się bardzo emocjonalny konkurs - mówiła Izabela Kłosińska, sopranistka, członek jury 11. Międzynarodowego Konkursu Wokalnego im. Stanisława Moniuszki, który rozpoczyna się 6 czerwca.
rozwiń zwiń