Jean-Philippe Rameau, żyjący w czasach J.S. Bacha znakomity klawesynista, kompozytor i teoretyk muzyki (jego "Traktat o harmonii" do dziś zachowuje podstawowe znaczenie) zajął się komponowaniem oper w wieku 49. lat. Był to fenomen - w owych czasach uważany był za starca. Pierwsza opera - "Samson" - nie została nawet wystawiona. Niezrażony tym twórca skomponował kolejne dzieło w roku 1733. Tym razem zostało wystawione - niestety. Utwór zrobił bowiem klapę jako radykalnie nowatorski, zrywający z uświęconą tradycją stworzoną przez Jean-Baptist'ę Lully'ego.
Dopiero trzecia opera przyniosła sędziwemu twórcy sukces - była to, wymieniana w każdym podręczniku, "Les Indes Galantes". Czasy były jednak niespokojne, ludzie żyli problemami sztuki, wkrótce więc wybuchł nowy spór pomiędzy zwolennikami Rameau, tym razem jako przedstawiciela klasycznej szkoły francuskiej, a wielbicielami opery włoskiej. W sporze tym wygrali buffoniści, zwolennicy Pergolesiego, co sprawiło, że dzieła Rameau odeszły szybko w zapomnienie.
Dziś lubimy różnorodność - kochamy Pergolesiego, ale to nie przeszkadza nam delektować się Rameau. Tym bardziej, że w sobotni wieczór na naszej antenie istne perełki jego geniuszu: dwie wstawki baletowe (ściślej: Acte de ballet), ale ze śpiewem. Utwory takie wykonywano w przerwach między aktami wielkich, poważnych oper. Usłyszymy zatem - w wykonaniu Les Arts Florissants pod Williamem Christie - historię sporu pomiędzy Bachusem a Anakreontem, dotyczącym wpływu wina na miłość (spór rozsądziła Miłość na korzyść poety). Miłość, tym razem pod postacią Venus, pomaga śmiertelnikom również w "Pigmalionie" - ożywia posąg, doprowadza do szczęśliwego zakończenia kojąc również serce porzuconej przez rzeźbiarza dziewczyny z krwi i kości...
Dopełnieniem retransmisji z Paryża będzie amsterdamski koncert Weneckiej Orkiestry Barokowej, która zaprezentowała serenatę arcyweneckiego Antoia Vivaldiego "La Senna festeggiante".
Zaprasza Jacek Hawryluk
Program
Jean-Philippe Rameau Anacréon, Pigmalion, (Salle Pleyel, 6.03.2011)
Wyk: Emmanuelle de Negri – sopran, Ed Lyon – tenor, Alain Buet – baryton, Les Arts Florissants, William Christie -dyrygent
(Paryż, 6.03.2011)
Antonio Vivaldi La Senna festeggiante RV 693
Wyk: Karina Gauvin – sopran, Kristina Hammarström – mezzosopran, Peter Gijsbertsen – tenor, Luca Tittoto – bas, Wenecka Orkiestra Barokowa, Andrea Marcon - dyrygent
(Amsterdam, 19.02.2011)
14 maja (sobota), godz. 19:00
