José Saramago w wieku 84 lat opublikował pamiętnik z pierwszych lat swojego życia.
Urodzony w rodzinie ubogich, niepiśmiennych wieśniaków, od najmłodszych lat wykazywał niezwykłą wrażliwość na piękno dziewiczej przyrody rodzinnych stron. Opisy wędrówki przez gaje oliwne, pola czy bagna, galeria barwnych wiejskich postaci, przede wszystkim babci i dziadka, to jasna strona tej książki. Natomiast jej ciemną stroną są wspomnienia życia w Lizbonie, dokąd rodzice chłopca przeprowadzili się w poszukiwaniu pracy.
Ten obraz nieco rozjaśniają zabawne opisy pierwszych doświadczeń erotycznych nastolatka. Zamknięty w sobie, już wówczas zaczął przejawiać zainteresowanie polityka i literaturą. Wtedy też napisał swój pierwszy wiersz.
Fragmenty w Dwójce czytał Aleksander Bednarz.
José Saramago "Mały pamiętnik", tł. Elżbieta Milewska, Wydawnictwo Świat Książki, 2012.