Rok Moniuszki w Polskim Radiu
Pierwsze próby operowe Stanisława Moniuszki sięgają lat 30. i początku 40. XIX wieku. Utwory powstałe w tamtym czasie dowodzą, jak bardzo kompozytor inspirował się francuską operą komiczną, czyli tym rodzajem teatru muzycznego, który cieszył się wówczas wielką popularnością w całej Europie. Moniuszko, wywodzący się domu o tradycjach napoleońskich, z całą pewnością był jego wielbicielem. Co ciekawe, wczesne, wileńskie dzieła autora "Halki" pod względem stylu wyraźnie zapowiadają opery dojrzałe. Dowodzi to, jak pisał w jednym z artykułów dr Grzegorz Zieziula, że "tzw. narodowe dzieła Moniuszki powstawały w orbicie wpływów francuskiego teatru muzycznego i zawdzięczają bardzo wiele opera comic".
Fakt ten był oczywisty dla współczesnych kompozytorowi komentatorów. Stanisław August Lachowicz w "Tygodniku Petersburskim" tak przedstawiał 20-letniego twórcę: "Główna gałąź muzyki, jakiej poświęca się pan Moniuszko jest muzyka dramatyczna. Rodzaj, jakiemu oddaje pierwszeństwo – opera francuska, której granice tak szeroko rozpostarli Auber, Hérold i Halévy, a której dźwięki rozlegają się dziś po scenach wszystkich teatrów europejskich. I w rzeczy samej rodzaj ten muzyki zdaje się, że jest dalece dla nas stosowniejszy aniżeli głęboko uczona, marząco filozoficzna muzyka szkoły niemieckiej. My tak lubimy tę wesołość, tę lekkość, nie wyłączającą wszakże dramatyczności, tę śpiewność, grację i naiwność, te pierwiastki składowe dobrej opery francuskiej".
Drugim utworem, obok krotochwili "Nowy Don Kiszot czyli sto szaleństw", o której opowiadał w audycji dr Grzegorz Zieziula był wodewil "Karmaniol albo Francuzi lubią żartować". Rozmowie towarzyszyły fragmenty obu dzieł, zarejestrowanych podczas Festiwalu Moniuszkowskiego w Kudowie Zdroju w 2017 i 2018 roku.
***
Tytuł audycji: Moniuszko - historia prawdziwa
Prowadził: Piotr Matwiejczuk
Gość: dr Grzegorz Zieziula (Instytut Sztuki PAN)
Data emisji: 20.02.2019
Godzina emisji: 22.00
pg/bch