- "Raj utracony" Krzysztofa Pendereckiego wkrótce będzie można usłyszeć na żywo w Teatrze Wielkim w Łodzi (kierownictwo muzyczne: Rafał Janiak, reżyseria: Michał Znaniecki)
- Przedstawienie 26 listopada będziemy także transmitować na antenie Programu 2 Polskiego Radia.
- "Raj utracony" to utwór wokalno-instrumentalny stworzony na zamówienie Lyric Opera w Chicago z okazji 200. rocznicy niepodległości Stanów Zjednoczonych.
Czym dla nas dzisiaj jest raj? Jakiego rodzaju piekło stwarzamy sobie my, ludzie? - te pytania zadaje w swojej interpretacji dzieła Krzysztofa Pendereckiego reżyser, Michał Znaniecki. Dyrygent i szef artystyczny teatru, Rafał Janiak dodaje, że łódzka inscenizacja będzie pierwszym wystawieniem tej opery bez skrótów i z wykorzystaniem pełnego instrumentarium. Będzie też hołdem złożonym wybitnemu kompozytorowi w 90. rocznicę jego urodzin.
"Raj utracony" i jego siła oddziaływania
Opera "Raj utracony" powstała w 1978 roku na zamówienie Lyric Opera w Chicago w związku z dwusetleciem uzyskania niepodległości przez Stany Zjednoczone. Utwór wykorzystuje zdobycze sonoryzmu (kierunek zaliczany do awangardy), kompozytor zwraca się jednak w stronę przeszłości i nawiązuje do późnej formy średniowiecznego dramatu liturgicznego, poprzedzającej operę i oratorium – włoskiego sacra rappresentazione (święte przedstawienie).
- Ta partytura wymaga od nas bardzo wielu przygotowań i prób artystycznych, ale też jest to taka muzyka, która wybrzmiewa wiele godzin po tym spotkaniu muzycznym czy to z solistą, czy z orkiestrą, czy z chórem. Po prostu jest to muzyka, która głęboko wnika w nasz organizm - mówił Rafał Janiak.
Jak dodał, jest przekonany, że w podobnie głęboki sposób odbiorą tę muzykę również słuchacze. - Jeżeli państwo wejdą głęboko w to, co chcemy przekazać, w to, co napisał profesor Krzysztof Penderecki, to myślę, że wrażliwy człowiek przez wiele dni będzie jeszcze przeżywał i tę muzykę, no i oczywiście to libretto - powiedział.
Zobacz także: Krzysztof Penderecki - serwis specjalny Polskiego Radia >>>
Dobro i zło
Opera Krzysztofa Pendereckiego oparta jest na poemacie Johna Miltona, który ukazał się w Anglii w 1667 roku. Głównymi tematami są tu wątki biblijne - powstanie świata, pochodzenie dobra i zła oraz dzieje stworzenia i upadku człowieka.
Dzieło polskiego kompozytora nadaje XVII-wiecznemu tekstowi współczesny kontekst i otwiera drogę do poszukiwania odniesień do aktualnej rzeczywistości. Autorem libretta jest Christopher Fry.
29:43 Dwojka_O_wszystkim_z_kultura_2023_11_22-21-27-27.mp3 Rafał Janiak: "Raj utracony" K. Pendereckiego to muzyka, która wnika w organizm. Premiera w Łodzi (O wszystkim z kulturą/Dwójka)
Twórcy opery
W tworzenie tego widowiska zaangażowali się także dobrze znani łódzkim melomanom Michał Znaniecki (reżyseria) i Luigi Scoglio (scenografia). "Raj utracony" to wymagające dzieło nie tylko muzycznie, ale też choreograficznie. W tej inscenizacji taniec przygotowuje Grzegorz Pańtak. W spektaklach jako młodzi Adam i Ewa wystąpią Giuseppe Stancanelli i Isotta Sellari.
Spektakle premierowe "Raju utraconego" odbędą się 24 i 26 listopada na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi. Niedzielne przedstawienie będziemy transmitować na antenie Programu 2 Polskiego Radia.
23 listopada - 90. rocznica urodzin Krzysztofa Pendereckiego
Krzysztof Penderecki to zjawisko w historii muzyki, nie tylko polskiej, zupełnie wyjątkowe. Był jednym z najwybitniejszych polskich kompozytorów w historii i jednym z najbardziej znanych polskich twórców na świecie. Był jednym z filarów polskiego życia muzycznego: jako kompozytor przeszedł długą drogę od awangardy po neoromantyczne uniesienia.
***
Przygotowała: Monika Zając
Data emisji: 22.11.2023
Godzina emisji: 21.30
Materiał wyemitowano w audycji "Przed premierą".
mgc/mg
