58:41 2021_03_14 17_01_17_PR2_Kalambury_z_partytury.mp3 Olivier Messiaen - największy mistyk wśród kompozytorów (Kalambury z partytury/Dwójka)
Olivier Eugène Charles Prosper Messiaen był francuskim kompozytorem, organistą i pedagogiem. Kompozytor stworzył swój własny język harmoniczny. Podstawą w utworach Messiaena jest system 7 modi, czyli skal. Zbudowane są one z następstw interwałów powtarzanych po dwa lub trzy razy. Ponieważ w wyniku tej powtarzalności skale można transponować co najwyżej 6 razy, kompozytor nazwał je "modi o ograniczonej transpozycyjności". Messiaen był także przeciwnikiem tradycyjnej, europejskiej rytmiki opartej na stałym metrum i miarowości. Interesowały go rytmy swobodne, z nierównych wartości. Stworzył system rytmów opartych przede wszystkim o stopy wzorowane na starogreckiej poezji oraz o rytmy hinduskie. Podobnie jak w przypadku skal, również i w tych formułach rytmicznych charakterystyczną cechą jest ich symetryczność, a więc identyczność bez względu na to, czy wykonuje się je od przodu, czy od tyłu. Dlatego Messiaen nazwał je "rytmami nieodwracalnymi".
Messieaen z zamiłowania był ornitologiem. Śpiew ptaków wykorzystywał w swoich kompozycjach. Na szerszą skalę pokazał go w utworze Réveil des oiseaux (Przebudzenie ptaków) – materiał muzyczny tego utworu opiera się na odgłosach wydawanych przez ptaki pomiędzy północą a południem w górach Jura. W tym okresie Messiaen rozpoczął włączanie śpiewu ptaków do wszystkich swoich kompozycji, w kilku z nich śpiew ptaków jest najważniejszym elementem utworu, co jest również zasygnalizowane w tytule (zbiór 13 utworów na fortepian zatytułowany Catalogue d’oiseaux - Katalog ptaków - ukończony w roku 1958 i La fauvette des jardins z roku 1971).
***
Prowadził: Krzysztof Herdzin
Nazwa audycji: Kalambury z partytury
Data audycji: 14.03.2021
Godzina: 17.00
