Krzysztof Czyżewski: w lekturach interesuje mnie to, co nieznane

- Coraz częściej w rozmowie o tym, co przed nami, powraca powieść Hermanna Hessego "Gra szklanych paciorków". To jest jakaś próba stworzenia odważnej utopii, ale ugruntowanej w epoce felietonu, która ustanawia umysł człowieka nad autorytetem rzymskiego kościoła - mówił w Dwójce pisarz i współtwórca Fundacji Pogranicze.

Zdj. ilustracyjne

Foto: Shutterstock/fran_kie

Posłuchaj

09:07 Literackie witaminy 17.02.2021.mp3 Ulubione lektury Krzysztofa Czyżewskiego (Literackie witaminy/Dwójka)

Krzysztof Czyżewski: przyszedł czas na kulturę solidarności

Krzysztof Czyżewski jest poetą, eseistą i pisarzem. Niedawno w radiowej Dwójce mówił o swojej najnowszej publikacji "W stronę Xenopolis", w której opowiada o tym, jak w obecnych czasach powinniśmy szukać wspólnotowości. Jego zdaniem, mogą nam w tym pomóc lektury.

Jedną z książek, którą polecił Krzysztof Czyżewski, jest opus magnum niemieckiego pisarza Hermana Hessego "Gra szklanych paciorków". To opowieść o fikcyjnym miejscu, zwanym Kastalią, gdzie technologia i życie ekonomiczne są ograniczone do niezbędnego minimum. Jak wyjaśnił gość Dwójki, tłem powieści jest zakon intelektualistów, w którym edukacja połączona jest z grą w szklane paciorki, czyli nie do końca przez Hessego nazywanym systemem edukacji.

- Wiemy na pewno, że gra w szklane paciorku jest oparta na sztuce łączenia różnych dziedzin sztuki i nauki: muzyki, biologii, matematyki, próbujących na nowo stworzyć wspólną świadomość. To, co zostało rozczłonkowane, na nowo układa się w jakąś całość.

Czytaj też:

• Jan Maciejewski: nasze życie przypomina narrację Prousta
• Dr Jan Tokarski: w czasie pandemii państwo jest jeszcze bardziej niezbędne

Zdaniem Krzysztofa Czyżewskiego, Hesse jednak nie jest zwolennikiem przedstawionej przez siebie koncepcji i doszukuje się w niej pewnego niebezpieczeństwa.

- Hesse pokazuje zagrożenie znalezienia się w sytuacji zamkniętej wieży, czyli wyizolowanego społeczeństwa, skupionego na pracy duchowej i intelektualnej, a oderwanej od życiowych wyzwań i problemów. Ten problem Hesse analizuje poprzez opowiedzenie biografii kontestatora Kastalii, który wchodzi na szczyt hierarchii prowincji, by potem porzucić to miejsce, uważając je za zbyt wyizolowane od życia.

- Ta książka odpowiada na naszą tęsknotę wyjścia z felietonowej epoki; takiej epoki, która nie ma już bliskiego kontaktu z prawdziwą rzeczywistością - wyjaśnił Krzysztof Czyżewski. - Hesse wyraża także tęsknotę za praktyką edukacyjną i duchową i włączeniem w to naszej wiedzy humanistycznej. Wydaje mi się, że ta powieść jest dziś ważna, zwłaszcza dla praktyków idei, którzy czytając tę książkę zadają sobie pytanie, jak to można dziś wcielić w życie.

Czekamy również na Państwa opowieści o książkach, które w tym czasie są "literackimi witaminami". Nasz adres mailowy [e-mail].

***

Tytuł audycji: Literackie witaminy

Prowadziła: Kinga Michalska

Gość: Krzysztof Czyżewski (poeta, eseista, pisarz, współtwórca Fundacji "Pogranicze" i Ośrodka "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach)

Data emisji: 17.02.2021

Godzina emisji: 16.45