Instytut Literacki - "nowy Hotel Lambert"

Ostatnia aktualizacja: 13.09.2021 19:10
- W 1953 roku Giedroyc rozpoczął serię pod tytułem "Biblioteka kultury", trzy pierwsze książki to Gombrowicz "Transatlantyk" z dramatem "Ślub", "Rok 1984" Orwella i Miłosza "Zniewolony umysł". W następnych latach nie było gorzej - mówił w Dwójce o powstałym 75 lat temu w Rzymie Instytucie Literackim prof. Rafał Habielski.
Siedziba Instytutu Literackiego przy Avenue de Poissy 91 (od 1954 r.), polskiego emigracyjnego wydawnictwa założonego przez Jerzego Giedroycia w 1946 r. w Rzymie, w 1947 przeniesionego do Francji (początkowo do wynajętego domu przy rue Corneille 1)
Siedziba Instytutu Literackiego przy Avenue de Poissy 91 (od 1954 r.), polskiego emigracyjnego wydawnictwa założonego przez Jerzego Giedroycia w 1946 r. w Rzymie, w 1947 przeniesionego do Francji (początkowo do wynajętego domu przy rue Corneille 1)Foto: Jerzy Ruciński/PAP

To tam publikowali na emigracji Wierzyński, Miłosz, Gombrowicz, Czapski, Herling-Grudziński, Mieroszewski, Mrozek, Hłasko - i dziesiątki autorów, bez których trudno wyobrazić sobie polską literaturę przed 1989 rokiem.


Posłuchaj
29:26 Ślady pamięci Dwójka 13 wrzesień 2021 17_29_58.mp3 Historia Instytutu Literackiego w Paryżu (Ślady pamięci/Dwójka)

 

Jerzy Giedroyc stworzył najważniejszy ośrodek polityczny i wydawniczy na uchodźstwie – nazywany "nowym Hotelem Lambert". Latami wyszukiwał, przygarniał i otaczał opieką pisarzy i publicystów, którzy znaleźli się na emigracji.


pap_19900101_0FZ Hłasko 878x406.jpg
"Pisanie jest rzeczą bardziej intymną od łóżka"

- Instytut Literacki został założony w lutym 1946 roku, ale Giedroyc myślał o tego typu instytucji  jeszcze nie przewidując jak skończy się wojna – od 1943-44 - podkreślił prof. Rafał Habielski. - Chciał dysponować wydawnictwem o profilu politycznym, które w ofercie będzie miało tytuły mogące być ciekawe dla czytelnika w kraju. Po 1945 roku wiadomo było, że czytelnika pozbawionego dostępu do wolnego słowa, a zarazem dla rzeszy polskiej inteligencji, która znalazła się poza krajem.

Czytaj także:

Pierwszą wydaną przez instytut pozycją była powieść "Legiony" Henryka Sienkiewicza, a następnie Mickiewicza "Księgi narodu polskiego i pielgrzymstwa polskiego". - One były wyposażone w pewną aluzyjność do rzeczywistości - tłumaczył historyk.

O początkach Instytutu Literackiego, o etapie rzymskim i latach paryskich opowiadali w archiwalnych nagraniach Jerzy Giedroyc, a także Józef Czapski, Gustaw Herling-Grudziński, Wojciech Karpiński i inni.

***

Tytuł audycji: Ślady pamięci

Prowadzili: prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski

Data emisji: 13.09.2021

Godzina emisji: 17.30

Czytaj także

Archiwum "Kultury". Giedroyc pisał 10 listów dziennie

Ostatnia aktualizacja: 18.01.2016 20:00
- Do tego pisał, czytał, robił notatki i przede wszystkim myślał - powiedziała Maria Wrede z Biblioteki Narodowej. 160 tysięcy listów to tylko część materiałów, które skatalogowano podczas trwającego siedem lat procesu inwentaryzacji archiwum Instytutu Literackiego.
rozwiń zwiń
Czytaj także

Miłosz i inni. Emigracyjne życie twórców literatury "źle obecnej"

Ostatnia aktualizacja: 25.07.2021 18:33
Wakacyjną część cyklu "Ślady pamięci" Andrzej Mietkowski i prof. Rafał Habielski postanowili poświęcić polskim twórcom na uchodźstwie, kulturze emigracyjnej, pisarstwu na wygnaniu. Przywołują, przybliżają i przypominają głosy autorów, kompozytorów i malarzy przez dziesięciolecia odciętych od kraju, ale stale obecnych dzięki zakazanym radiostacjom, które nadawały spoza żelaznej kurtyny.
rozwiń zwiń