Fundacja "Pomoc Polakom na Wschodzie" obchodzi w tym roku trzydziestolecie swojej działalności. Jak wyjaśnia jej prezes, Mikołaj Falkowski, dzięki zmianom w statucie organizacja mogła podjąć się zadań w innych częściach świata. - Pierwotnie pan premier Jan Olszewski założył fundację jako agencję rządową, która miała wykonywać zadania wyłącznie na Wschodzie. Ale w tym roku statut naszej działalności został tak zmodyfikowany, że my nie tylko działamy na kresach wschodnich, na dawnych ziemiach I i II RP, na Zaolziu, czy w ogóle na obszarze posowieckim, ale też realizujemy działania związane z promocją polskiej kultury i historii i promocją wizerunku Polski oraz zabieganiem o wspieranie interesów Polaków na całym świecie, zwłaszcza na Zachodzie - mówi Mikołaj Falkowski.
Czytaj również:
Prezydenci RP poza Polską
W ramach przedsięwzięcia fundacji do Polski zostaną sprowadzone szczątki trzech prezydentów RP na uchodźstwie: Władysława Raczkiewicza, Augusta Zaleskiego oraz Stanisława Ostrowskiego. - W ramach tego działania, którego się podjęliśmy, będzie ileś wydarzeń. I począwszy od 6 listopada, kiedy będzie pożegnanie szczątków prezydentów w Newark z udziałem strony brytyjskiej, delegacji z Polski i przedstawicieli brytyjskiej Polonii, będą te szczątki przewiezione w sposób uroczysty, w asyście Wojska Polskiego, na teren Polski. I 12 listopada, dzień po zakończeniu obchodów niepodległości, ale w ramach kończenia tego czterolecia obchodów stulecia odzyskania niepodległości i zwycięstwa z bolszewikami w wojnie w 1920 roku, będą przeprowadzone uroczystości pogrzebowe w Świątyni Opatrzności Bożej w Warszawie, gdzie Mauzoleum Prezydentów RP na uchodźstwie jest przygotowywane i finalizujemy wszelkie prace budowlane i organizacyjne - wyjaśnia Mikołaj Falkowski.
Zdaniem prezesa fundacji wiedza współczesnych Polaków na temat wydarzeń i osób, które odegrały znaczącą rolę w przetrwaniu polskiej państwowości, mogłaby być większa. - Niestety ta wiedza nie jest ani satysfakcjonująca, ani łatwa do zmierzenia w sensie procentów czy statystyk. Mało kto wie, że w nocy z 29 na 30 września 1939 roku prezydent Mościcki musiał dokonać bardzo trudnej decyzji i dekretacji swojej władzy prezydenckiej na mocy konstytucji kwietniowej z 1935 roku, i tym samym wskazania swojego następcy. To jest początek przekazania władzy na uchodźstwie i podtrzymania legalności funkcjonowania przedstawicielstwa Polski, która była w tym czasie zaatakowana z dwóch stron i musiała kontynuować legalne funkcjonowanie swoich władz poza terytorium okupowanego kraju. O tym mało kto wie - mówi Mikołaj Falkowski.
- Postać prezydenta Mościckiego jest jeszcze znana dla uczniów, maturzystów i studentów, jest w ogóle rozpoznawana. Zdecydowanie niższy procent znajomości niestety dotyczy kolejnych sześciu prezydentów, którzy sprawowali władzę prezydencką na uchodźstwie nieprzerwanie do grudnia 1990 roku, kiedy prezydent Kaczorowski przekazywał insygnia władzy królewskiej Lechowi Wałęsie - dodaje prezes fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie".
05:06 PR1_mp3 2022_09_27-19-31-33.mp3 Polska poza Polską. Opowiedzieć o historii RP na uchodźstwie (Eureka/Jedynka)
Ponadto w audycji:
Wybuch II wojny światowej i wydarzenia z tym związane spowodowały utworzenie niezawisłego aparatu państwowego II RP poza granicami kraju. Została zachowana ciągłość władzy państwowej na mocy konstytucji kwietniowej z 1935 roku, także wtedy, kiedy Polska znalazła się w strefie wpływów sowieckich po 1945 roku. Trzej prezydenci RP na uchodźstwie: Władysław Raczkiewicz, August Zaleski i Stanisław Ostrowski działali i zmarli na emigracji. Gość: prof. Rafał Habielski, historyk z Uniwersytetu Warszawskiego.
***
Gość: Mikołaj Falkowski (Prezes Zarządu Fundacji "Pomoc Polakom na Wschodzie"), prof. Rafał Habielski (historyk z Uniwersytetu Warszawskiego)
Godzina emisji: 19.30
qch/kor
