Aresztowanie kard. Wyszyńskiego. Rafał Habielski: apogeum stalinizmu w Polsce

- Dziś 5 marca 1953 roku, dzień śmierci Stalina, definiujemy jako impuls odwilży, ale ta odwilż jest odsunięta w czasie. Po aresztowaniu kardynała Stefana Wyszyńskiego i przysiędze episkopatu złożonej na wierność Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i jej rządowi, władze mają poczucie, że podporządkowały sobie Kościół - mówił współprowadzący audycję "Ślady pamięci".

Kardynał Stefan Wyszyński

Foto: PAP/CAF

Posłuchaj

23:21 Dwójka OWZK 5.10.2020.mp3 Kard. Wyszyński - symbol prześladowania Kościoła przez komunistyczne władze (O wszystkim z kulturą/Dwójka)

 

Radio Wolna Europa i jego dowódca Jan Nowak-Jeziorański

Wczesne lata 50. XX wieku. Toczy się walka z Kościołem. W Polsce Ludowej jedyną siłą nie podległą komunistycznej władzy. Kardynał Stefan Wyszyński daje odpór głosem biskupów: "Rzeczy Bożych na ołtarzach Cezara składać nam nie wolno. Non possumus".

W nocy z 25 na 26 września 1953 roku zostaje uwięziony... Dzieje się to 6 miesięcy po śmierci Józefa Stalina, gdy wydawało się, że powinny pojawić się pierwsze symptomy odwilży. Jak zauważa prof. Rafał Habielski, było to zwieńczenie procesu podporządkowywania Kościoła władzy komunistycznej, który zaczął się w latach 1947-48.

- To jest zabieg, który ma nie tyle rozbić Kościół – bo on jest jeszcze za silny, a społeczeństwo religijne i przywiązane do Kościoła – ile doprowadzić do podporządkowania w charakterze administracyjnym. Wraz z wejściem w okres stalinizmu w latach 1948-49 zabieg ten przyjmuje formy coraz bardziej stanowcze. To jest zamykanie pism, to jest próba rozbijania Kościoła, czyli stworzenie tzw. księży patriotów, to są procesy, w których są sądzone osoby duchowne - wymieniał historyk.

W audycji m.in. także o tym, jak wyglądały przygotowania do aresztowania kard. Wyszyńskiego i konsultacjach komunistycznych władz w tej sprawie ze Stalinem.

***

Tytuł audycji: Ślady pamięci

Prowadzenie: prof. Rafał Habielski i Andrzej Mietkowski

Data emisji: 5.10.2020

Godzina emisji: 17.30