Zawsze razem - Barbara Toporska i Józef Mackiewicz

- Przez praktycznie pół wieku byli nierozłączni. To był związek osób niesłychanie sobie bliskich, otwartych na siebie, rozumiejących się doskonale, ale w tym związku Barbara brała na siebie rolę osoby, która opiekowała się starszym od siebie mężem i pisarzem - mówił o pisarce i poetce Barbarze Toporskiej, żonie Józefa Mackiewicza, prof. Włodzimierz Bolecki.

Druskienniki, plaża na Wyspie Miłości

Foto: Polona.pl

Razem pod prąd

Była żoną i najwierniejszym towarzyszem życia Józefa Mackiewicza. Razem wiosłowali pod prąd, w kontrze do każdej utartej opinii i każdego społecznego, politycznego, ludzkiego fałszu. Płacili za to wysoką cenę klepania biedy. Na dom Barbara Toporska zarabiała podnoszeniem oczek w pończochach.

Niezależnie od tego była poetką, prozatorką i felietonistką. Miała swoją indywidualną, niezależną, również od męża, drogę twórczą.

Doświadczenia Czarnego Boru

Mieszkali w podwileńskim Czarnym Borze, z którego uciekli dopiero 1944 roku przez zbliżającymi się Sowietami. - Tam zetknęli się z pierwszą okupacją sowiecką, potem była okupacja niemiecka i znów sowiecka, przed nią uciekali w 1944 roku - opowiadał prof. Bolecki. - To doświadczenie było nieprzekazywalne, nieporównywalne z doświadczeniem społeczeństw, w których przypadło im mieszkać na emigracji.

Tożsamość z doświadczeń 

- Ta różnica między doświadczeniem Wschodu i Zachodu określiła tożsamość pisarstwa Józefa Mackiewicza, ale nie byłoby tego pisarstwa, myślę, że coraz lepiej to sobie uświadamiamy, gdyby nie Barbara - podkreślił nasz gość. - W gruncie rzeczy poświęciła ona swoją twórczość - nie w sensie dosłownym, że zrezygnowała z niej - była ona dla niej zawsze na drugim miejscu. Na pierwszym miejscu był zawsze Józef.

Tylko razem

Józef Mackiewicz i Barbara Toporska odeszli w tym samym 1985 roku - on w styczniu, ona pół roku później. Oboje zostali pochowani na cmentarzu przy kościele świętego Andrzeja Boboli w Londynie.

Na tablicy upamiętniającej Józefa Mackiewicza jest napisane, że jego prochy mogą być przeniesione tylko na Cmentarz na Rossie w Wilnie. Na tablicy upamiętniającej Barbarę jest napisane, że jej prochy mogą spoczywać tylko obok męża.

W audycji wzięli udział: profesor Włodzimierz Bolecki i Andrzej Mietkowski.

***

Posłuchaj

28:42 2022_11_14 21_31_02_PR2_Zawsze_w_kontrze.mp3 Zawsze razem - Barbara Toporska i Józef Mackiewicz (Zawsze w kontrze/Dwójka)

 

POSŁUCHAJ fragmentów powieści "Siostry" Barbary Toporskiej>>>>>

W cyklu "Zawsze w kontrze" przybliżamy zarówno biografię Józefa Mackiewicza, jak i wybrane aspekty jego pisarskiej, publicystycznej, dziennikarskiej twórczości.

"Uznając wielkość dorobku Józefa Mackiewicza, m.in. wytrwale wspierającego idee: niepodległości Polski, wolności i przyjaznego współistnienia narodów Europy Środkowo-Wschodniej i niezłomnego oporu przeciwko komunizmowi, Sejm ustanowił rok 2022 Rokiem Józefa Mackiewicza".

Czytaj także:

• Ferdynand Goetel – badacz zbrodni katyńskiej
• Od Podola po Amerykę. Zygmunt Haupt próbuje ocalić świat

***

Tytuł audycji: Zawsze w kontrze

Prowadziła: Anna Lisiecka

Gość: profesor Włodzimierz Bolecki i Andrzej Mietkowski

Data emisji: 14.10.2022

Godzina emisji: 21.30

kor