Cyklotron do walki z rakiem
Jedynka
Urszula Tokarska
17.06.2011
Cyklotron z instrumentu czysto naukowego stał się narzędziem bezpośredniej terapii. Do tego wyjątkowo skutecznym, szczególnie w przypadku nowotworów w gałce ocznej.
-
Cyklotron do walki z rakiem
Nowoczesny cyklotron, foto: fot. Wikipedia
To połączenie zaawansowanej nauki oraz nowoczesnej terapii – w Krakowie do walki z rakiem wykorzystywany jest cyklotron, urządzenie, z którego korzystają na co dzień fizycy jądrowi. Cyklotron pozwala selektywnie niszczyć komórki rakowe, zlokalizowane w gałce ocznej. Już niedługo nowoczesna terapia będzie mogła być wykorzystywana do leczenia również innych typów nowotworów. Grzegorz Krakowski:
Cyklotron to urządzenie do przyspieszania cząstek elementarnych. Zazwyczaj korzystają z niego naukowcy, zajmujący się fizyką jądrową.
Prof. Marek Jeżabek z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN: - Został zbudowany jeszcze w latach 80-tych dla celów badawczych. W schyłkowym okresie życia tego urządzenia znaleźliśmy nowe zastosowanie. Musieliśmy dokonać pewnych inwestycji, ulepszyć, unowocześnić, podnieść energię.
Prof. Leon Gradoń z Politechniki Warszawskiej: - W przypadku takich nauk jak fizyka czy chemia zazwyczaj trzeba długo czekać na wdrożenie wyników badań w życiu codziennym. W zależności od obszaru działania to jest długa droga i kosztowna. O sukcesie decydują duże pieniądze.
W Krakowie jednak cyklotron z instrumentu czysto naukowego stał się narzędziem bezpośredniej terapii. Do tego wyjątkowo skutecznym, szczególnie w przypadku nowotworów umiejscowionych w gałce ocznej.
Prof. Michał Waligórski z centrum Onkologii w Krakowie: - W procesie radioterapii chodzi nam o dwie rzeczy: dostarczyć jak największą dawkę do obszaru zmienionego nowotworowo i jak najbardziej oszczędzić tkanki zdrowe, które otaczają guz. My dostarczamy dawkę w taki sposób, że ona zatrzymuje się w tym obszarze, w którym chcemy.
Prof. Marek Jeżabek: - Cyklotrony w leczeniu nowotworów wykorzystują tylko najlepsze europejskie ośrodki medyczne. Terapia protonowa, którą my w Krakowie uruchomiliśmy, jest stosowana w 7 ośrodkach w Europie.
Krakowskie Centrum jest w trakcie rozbudowy. Dzięki niej wzrośnie liczba typów nowotworów, które będzie można w nim leczyć. Powstanie pierwsze w Polsce, pierwsze w Europie Środkowo-Wschodniej Centrum Terapii Nowotworów, gdzie można będzie leczyć nowotwory dowolnie zlokalizowane. Zainstalowany sprzęt będzie można wykorzystywać zarówno do celów medycznych, jak i naukowych. Zostanie zbudowana hala laboratoryjna, gdzie będą przeprowadzane eksperymenty. Program naukowy obejmuje badania z dziedziny fizyki jądrowej, jest duże zainteresowanie partnerów z czołowych europejskich ośrodków z Francji, Włoch, Niemiec.
Prof. Michał Waligórski: - W dziedzinie samej radioterapii zakupywane urządzenie stanowi czołówkę światową w sensie technologii, wobec czego będzie również możliwość współpracy w doskonaleniu metod leczenia chorób nowotworowych, także my również przewidujemy poważny program naukowy dla celów medycznych.
Po rozbudowie Centrum będzie mogło przyjmować około 300 pacjentów rocznie. Projekt nie byłby jednak możliwy do zrealizowania bez pomocy unijnych środków.
Prof. Marek Jeżabek: - Korzystamy ze środków programu operacyjnego „Innowacyjna gospodarka” z Unii Europejskiej. Łącznie to jest prawie 50 milionów euro.
Zakończenie budowy nowego cyklotronu przewidywane jest na koniec 2012 roku. Na razie leczenie w krakowskim Centrum nie jest finansowane przez NFZ.