Portal Polskiego Radia SA
słuchaj
shopping_cart
Polskie Radio
Section05
Aleksandra Tykarska

Orzech laskowy twardy i zdrowy

Może być twardy do zgryzienia, trudny do rozłupania, a nawet pusty. Jego złoty czas to sierpień, a zwłaszcza dzień św. Wawrzyńca. Orzech – mały, niepozorny, ale za to jaki smaczny! O tym laskowym, najpowszedniejszym i dobrze znanym w polskiej kulturze ludowej, w najnowszym odcinku Źródłosłowu opowiada etnolingwistka dr Olga Kielak z UMCS w Lublinie. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia bez ogród

Mleko

Choć dzisiaj brzmi to jak niewyobrażalne marnotrawstwo, trzeba przyznać Kleopatrze, że wiedziała co robi, życząc sobie regularnych kąpieli w mleku. Mleko bowiem ma w sobie bardzo dużo cennych składników, i nie na darmo nazywane jest eliksirem życia. O tym, co symbolizuje i jak dbano niegdyś na wsi, aby go nie zabrakło, opowiada nam w kolejnym odcinku "Źródłosłowu" etnolog prof. Mariola Tymochowicz z Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia bez ogród

Bez

Kiedy znów zakwitną białe bzy… I czy w tym samym czasie zakwitną również czarne? Maj kojarzy nam się z intensywnie pachnącymi, fioletowymi lub kremowymi kwiatami bzu lilaka. Ta roślina ze względu na swoją nazwę, rodzi pewne wątpliwości, bo -zwłaszcza wśród tych osób, którym daleko do botanika – bez lilak często mylony jest z prawdziwym bzem, czarnym. W świat flory w kilku następnych odcinkach „Źródosłowu” zabierze nas etnolingwistka dr Olga Kielak, która swoją opowieść rozpoczyna właśnie od bzu. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia bez ogród

Polskie znaki przemijania

Choć dziś już tego nie odczuwamy, niegdyś czas postu (Adwent, a zwłaszcza Wielki Post), były niezwykle ważnymi okresami w życiu społeczności. Rygorystyczne zasady dotyczące umartwiania się, refleksji nad życiem doczesnym i śmiercią miały pomóc w wejściu w najważniejsze momenty w obrzędowości ludowej – Bożego Narodzenia i Wielkanocy. Ale także przygotować na ostateczność, oswoić z nieodwracalnym – przemijaniem i śmiercią. Zobacz więcej na temat:  folklor world music muzyka tradycyjna muzyka rozrywkowa pogrzeby Wielkanoc śmierć

Świnia

Mało które zwierzę ma tak złą prasę. Symbolizuje brud i same najgorsze cechy, przychodzi do głowy chyba tylko wtedy, gdy chcemy kogoś wyzwać. A tymczasem ŚWINIA, bohaterka kolejnego odcinka naszego cyklu Źródłosłów, jest zwierzęciem niezwykle inteligentnym, a także rodzinnym. O tym, jak postrzegano świnię w kulturze ludowej i co z tego zostało w polszczyźnie, opowie językoznawczyni i etnolingwistka z Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie dr Olga Kielak​. Zobacz więcej na temat:  kultura ludowa tradycja znaczenie wyrazów język polski język ojczysty antropologia