Mężczyzna patrzy na kobietę
"Brainwashed: seks, kamera, władza" to ilustrowany fragmentami filmów wykład Niny Menkes, w którym niezależna reżyserka i wykładowczyni objaśnia, jak podstawowe techniki filmowe pracują na rzecz uprzedmiotowienia kobiet na ekranie i jakie ma to konsekwencje dla całej branży oraz dla bezpieczeństwa kobiet w ogóle. - To feministyczna teoria kina ujęta w ramy wizualnego eseju - mówi autor audycji. - Menkes zwraca uwagę na to, co wielu widzów może przegapić, bo jest tak oczywiste, że aż niewidzialne: kto patrzy na kogo i w jaki sposób. Reżyserka zauważa, że niemal przez całą historię kina jest to perspektywa męska, która pokazuje kobiece bohaterki jako przedmioty, a nie podmioty - mówi blogerka i obserwatorka popkultury Katarzyna Czajka-Kominiarczuk. - Patriarchalna ideologia i męskie spojrzenie są "wdrukowane" w historię kina do tego stopnia, że przestajemy je zauważać.
Męska perspektywa kobiet reżyserek
Menkes podaje wiele przekonujących przykładów - od "Damy z Szanghaju" i "Okna na podwórze" do współczesnych produkcji, takich jak "Blade Runner 2049", "Życie Adeli" oraz "Wonder Woman". Przywołuje także "Między słowami" Sofii Coppoli i "Hurt Lockera" - film o wojnie w Iraku, za który Kathryn Bigelow - jako pierwsza kobieta w historii - otrzymała Oscara za reżyserię. Menkes pokazuje też, że nawet jeśli fabuła filmu "wzmacnia" kobiety i jest feministyczna w swoim wyrazie, to twórczynie w warstwie wizualnej nadal wykorzystują skodyfikowane, męskie spojrzenie - dodaje rozmówczyni Błażeja Hrapkowicza.
Przykłady "wyjęte" z kontekstu
Jednak i gość audycji, i jej autor podkreślają, że wydźwięk "Brainwashed…" jest dyskusyjny. - Moim zdaniem dużym problemem filmu jest to, że wiele przykładowych scen jest wyjętych z kontekstu. Tak jak na przykład scena z Aną de Armas w ostatniej części "Blade Runnera". Owszem, w jednym z ujęć aktorka jest pokazana z "męskiej" perspektywy, ale m.in. po to, by podkreślić charakter jej relacji z Ryanem Goslingiem - zauważa Hrapkowicz.
„BRAINWASHED” | oficjalny zwiastun | Nowe Horyzonty
Sprawdź też:
Jedna z wielu prawd
- To, co mówi Nina Menkes, jest prawdą, ale jedną z bardzo wielu prawd, które funkcjonują obok siebie i tworzą tę rzeczywistość, w której żyjemy. To nie znaczy, że mamy zignorować ten jeden wątek, ale on sam nam nigdy niczego nie wytłumaczy. Tak społeczeństwa nie działają – podsumowuje Katarzyna Czajka-Kominiarczuk.
23:38 CZWÓRKA Hrapkowidz - brainwashed 26.03.2023.mp3 O filmie "Brainwashed: seks, kamera, władza" rozmawiają Katarzyna Czajka-Kominiarczuk i Błażej Hrapkowicz (Hrapkowidz/Czwórka)
***
Tytuł audycji: Hrapkowidz
Prowadzi: Błażej Hrapkowicz
Gość: Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (autorka bloga "Zwierz popkulturalny")
Data emisji: 26.03.2023
Godzina emisji: 14.16
kul