Marek Kochan: memy z nosaczem wpisują się w negatywny obraz Polaków

Ostatnia aktualizacja: 25.07.2024 19:17
Obraz Janusza, typowego Polaka, z nosaczem w roli głównej, krąży w sieci od lat. Niektórzy się z tego śmieją, inni analizują. Dr hab. Marek Kochan z Uniwersytetu SWPS postanowił wziąć temat pod lupę. - Myślenie o narodzie w kategoriach zwierzęcia jest po prostu czymś głęboko niestosownym - mówi. - Prawdę mówiąc, dziwię się, że mało osób to dostrzega.
Memy z nosaczem jako Januszem, typowym Polakiem, stały się przedmiotem badań dr. hab. Marka Kochana
Memy z nosaczem jako Januszem, typowym Polakiem, stały się przedmiotem badań dr. hab. Marka Kochana Foto: shutterstock/Maciej Rutkowski
  • W "Popołudniówie" gościem jest dr hab. Marek Kochan z Uniwersytetu SWPS.
  • Rozmawiamy z nim o memach z nosaczem, które wpisują się w niesprawiedliwie negatywny obraz Polaków kreowany w mediach.
  • Marek Kochan przeprowadził badania dotyczące tego zjawiska, a swoimi spostrzeżeniami podzielił się w Czwórce.

Memy z nosaczem - czy jest drugie dno?

- Same memy uważam za bardzo ważny element popkultury. Natomiast problem pojawia się wtedy, kiedy jakaś konkretna grupa jest wyszydzana, ośmieszania, i to w taki dosyć mało życzliwy sposób - tłumaczy gość audycji. - Problem polega na tym, że to są memy, które prawdopodobnie robią Polacy o Polakach. To jest bardzo dziwne zjawisko, ponieważ każdy z natury jest przywiązany do swojego kraju i raczej stara się swoją grupę całą pokazać w pozytywnym świetle, no bo sam do niej należy.

Jak zauważa rozmówca Kamila Jasieńskiego, jeden mem nie byłby tutaj problemem, jednak nosacz stał się w pewnym sensie zjawiskiem masowym. - Do analizy wziąłem ponad 350 memów. Rzecz w tym, że po pierwsze tych memów jest dużo, a po drugie liczy się dyskurs wokół nich. Zarówno internauci, jak i media podchwytują ten koncept, że jest to oto typowy Polak. Nie, nie jest typowy - zaznacza. - Ten obraz dotyczy jakiegoś wycinka społeczeństwa. Odwołam się do przykładu, znanego zwłaszcza mieszkańcom Krakowa. Tam pojawiają się turyści z Wielkiej Brytanii, którzy nadużywają alkoholu i zachowują się niestosownie i hałaśliwie. Czy uważamy, że oni są typowymi Anglikami? Nie. Uważamy, że to jest jakiś margines społeczny, jakaś patologia.

Zobacz także:


Stygmatyzująca typowość 

Według specjalisty, grupa "typowych Januszy", to przeciętny mężczyzna w średnim wieku, niespecjalnie zamożny i wykształcony. Twórcami memów, w jego opinii, jest młodsze pokolenie działające z różnych pobudek.

- Przyglądam się temu i zastanawiam, dlaczego nosacz postrzegany jest w kategoriach typowości Polaków. Tu mamy przypadek, kiedy można powiedzieć o pewnego typu rasizmie, skierowanym wobec własnej grupy przez członków tej grupy - tłumaczy specjalista. - To jest paradoksalne zjawisko. Myślenie o narodzie w kategoriach zwierzęcia jest po prostu czymś głęboko niestosownym. Prawdę mówiąc, dziwię się, że mało osób to dostrzega.


Posłuchaj
21:29 CZWORKA/Popołudniówa - Nosacz memy 25.07.2024.mp3 Dr hab. Marek Kochan, prof. Uniwersytetu SWPS, o memach z "Januszem Nosaczem" (Popołudniówa/Czwórka)

  

W audycji Marek Kochan, dzieli się swoimi przemyśleniami dotyczącymi zjawiska, szczegółowo analizując, kto i dlaczego za nim stoi.


***

Tytuł audycji: Popołudniówa

Prowadzący: Kamil Jasieński

Gość: dr hab. Marek Kochan z Uniwersytetu SWPS

Data emisji: 25.07.2024

Godzina emisji: 14.15

aw/wmkor