Religia w szkole? Czy religioznawstwo to dobra alternatywa?

Ostatnia aktualizacja: 10.09.2024 11:39
W ostatnich latach toczą się dyskusje dotyczące zajęć religii w planie lekcji szkolnych. Jakub Jamrozek wprost zapytał swoich gości: religia w szkole - tak czy nie? 
Czy zajęcia religii katolickiej powinny odbywać się w szkole?
Czy zajęcia religii katolickiej powinny odbywać się w szkole?Foto: Shutterstock/Dennis MacDonald

Na mocy rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 30 sierpnia 1990 roku wprowadzono do szkół nauczanie religii. Wcześniej katecheza miała miejsce w przykościelnych salach. Lekcje religii w szkołach prowadzone są przez księży katechetów, siostry zakonne czy też osoby świeckie o odpowiednich kwalifikacjach. 


Posłuchaj
81:08 czwórka bez tabu 09.09.2024 religia w szkole 20.12.mp3 Religia w szkole - tak czy nie? (Bez tabu/Czwórka)

 

Czwórkowi goście: prof. Katarzyna Zielińska, socjolożka religii z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Piotr Sikora, filozof i teolog, publicysta "Tygodnika Powszechnego", redaktor działu "Wiara", kierownik Katedry Filozofii Współczesnej na Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie, ksiądz Kamil Falkowski, duszpasterz młodzieży, Diecezjalny Asystent Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Archidiecezji Warszawskiej, Karol Chomentowski, uczeń LXIII LO im. Lajosa Kossutha w Warszawie i Katarzyna Rogowska, nauczyciel biznesu, zarządzania i wiedzy o społeczeństwie - mają przeróżne wspomnienia na temat zajęć katechezy, w których uczestniczyli. Zauważają też zmianę, która dzieje się dziś.

- W mojej klasie są 32 osoby, na zajęcia religii chodzi jedna - przyznaje Karol Chomentowski. - Uczę w kilku szkołach, w jednej z nich na religię uczęszcza około 50 proc. licealistów, w innej 30 proc. W podstawówce to aż 70 proc. dzieci - zdradza Katarzyna Rogowska. 

Czemu uczniowie nie chodzą na religię?

Swoim doświadczeniem podzielił się też ks. Kamil Falkowski, przyznał, że wielu jego uczniów przychodzi na jego zajęcia, bo "na religię się chodzi", dlatego są. Zwraca też uwagę na pokusę "niechodzenia na nic".

- Obecnie obserwujemy przemiany religijne w Polsce - mówi prof. Katarzyna Zielińska. - Mówię o latach 2016/2017 do dziś. To dość radykalne, jak na Polskę, spadki religijności. Największe są w grupie ludzi młodych - uczniów szkół średnich, młodych dorosłych. Rezygnację z zajęć religii wpisałabym w szersze trendy, których jesteśmy świadkami. Na nasze decyzje wpływają różne wydarzenia, np. powiązania Kościoła z władzą, skandale pedofilskie. 

Nie bez znaczenia dla zajęć religii w szkołach jest też naturalny "cykl życia" - młodzi mają potrzebę bycia w opozycji, buntowanie się jest naturalne

- Osoby, dla których kwestie religii i wiary przestają być ważne, nie chcą tracić czasu na zajęcia religii w szkole - zauważa Piotr Sikora. 

Religia czy religioznawstwo - a może coś innego?

Ks. Kamil Falkowski wyraźnie rozróżnia katechezę od lekcji religii. Tę pierwszą dedykuje osobom mocno wierzącym, zaprasza do przykościelnych sal. Lekcje religii w szkole zaś - jak uważa - są dla wszystkich: by zainteresować religijnością, dać zrozumieć, o co w tym chodzi. 

Piotr Sikora twierdzi jednak, że cele katechetyczne ujęte w podstawie programowej zajęć religii wskazują na ich wyraźnie konfesyjny charakter. - Uczestnictwo i zaangażowanie są tu konieczne - mówi i porównuje zajęcia religii w szkole do kursu na prawo jazdy. - Widzę szkołę, gdzie nie ma konfesyjnej religii, ale potrzebna jest przestrzeń rozmowy - jakiś przedmiot łączący religioznawstwo, filozofię i etykę, na którym uczymy się myśleć o tych aspektach w pluralistycznym kontekście - dodaje. 

Czwórkowi goście zwrócili też uwagę na możliwości wprowadzenia zmian w nauczaniu religii w szkołach. Podkreślili, że zajęcia religii nie muszą dotyczyć tylko religii katolickiej, a jedynym warunkiem ich zorganizowania jest chęć uczestnictwa w nich wyrażona przez minimum siedem osób.  

Zapraszamy do wysłuchania całej rozmowy w studiu Czwórki. 

***

Tytuł audycji: Bez tabu

Prowadzi: Jakub Jamrozek

Goście: prof. Katarzyna Zielińska (socjolożka religii, Uniwersytet Jagielloński), Piotr Sikora (filozof i teolog, publicysta "Tygodnika Powszechnego", redaktor działu "Wiara", kierownik Katedry Filozofii Współczesnej na Uniwersytecie Ignatianum w Krakowie), ksiądz Kamil Falkowski (duszpasterz młodzieży, Diecezjalny Asystent Katolickiego Stowarzyszenia Młodzieży Archidiecezji Warszawskiej), Karol Chomentowski (licealista, LXIII LO im. Lajosa Kossutha w Warszawie), Katarzyna Rogowska (nauczyciel biznesu, zarządzania i wiedzy o społeczeństwie)

Data emisji: 9.09.2024

Godzina emisji: 20.12

pj/kmp

Czytaj także

Ranking Szkół Przyjaznych LGBTQ+ 2024. Szkoły z mniejszych miast wchodzą do czołówki

Ostatnia aktualizacja: 25.04.2024 09:52
Ogłoszono wyniki czwartej ogólnopolskiej edycji Rankingu Szkół Przyjaznych LGBTQ+. Pierwsza dziesiątka to szkoły najbardziej przyjazne, otwarte i bezpieczne dla wszystkich. Pierwsze miejsce zajęło 1 Społeczne Liceum Ogólnokształcące "Bednarska" z Warszawy. Cieszy fakt, że w czołówce rankingu jest coraz więcej szkół z mniejszych miast. 
rozwiń zwiń
Czytaj także

Czego brakuje polskiej szkole? Postawmy na społeczność, dialog i motywację [WIDEO]

Ostatnia aktualizacja: 06.09.2024 09:00
Czego młodzi ludzie chcą się uczyć w polskiej szkole? Jakie umiejętności według ekspertów powinny być rozwijane na lekcjach? Czy współczesny system oświaty przygotowuje młodych do wyzwań XXI wieku? To tylko parę z pytań, które padły podczas pierwszego "Otwartego Studia Czwórki" - miejsca spotkań młodych ludzi i poszukiwania odpowiedzi na najbardziej nurtujące pytania. 
rozwiń zwiń