25. Piknik Naukowy. "Rzeki są swoistym nośnikiem kultury"

Ostatnia aktualizacja: 18.05.2022 14:36
- Rola rzeki, jako elementu wpływającego na kształtowanie tożsamości kulturowej narodu, jest bardzo silna. W Polsce Wisła przez setki lat była swoistą autostradą, dzięki której się przemieszczano, przekazując informacje i łącząc społeczności - tłumaczył flisak Robert Jankowski.
Warszawski odcinek Wisły po zmroku
Warszawski odcinek Wisły po zmroku Foto: Shutterstock

- Dawniej flisacy, obserwując wodę w rzece, potrafili płynąć nawet szybciej niż jej nurt. Bez specjalistycznego sprzętu sterowali wielotonowymi jednostkami i bezpiecznie dobijali do punktu docelowego, zatrzymując się po drodze w miastach i prowadząc handel - mówi Robert Jankowski, flisak, żeglujący po Wiśle założyciel fundacji "Rok Rzeki Wisły". - Wisła to nasza rzeka narodowa, Polska rozwijała się wokół niej: Wisła była z nami, gdy klepaliśmy biedę, ale i gdy byliśmy jednym z najsilniejszych krajów świata - podkreślał. - Była ona naszymi drzwiami na świat. Na tle Europy Wisła swego czasu była istotniejsza niż Nil czy Dunaj, bez niej nie osiągnęlibyśmy tyle, ile udało się osiągnąć - tłumaczył.

Jak mówił "Wisła jest rzeką kulturotwórczą". - Na przestrzeni lat była swoistym medium, łączącym regiony kraju, a nawet całego kontynentu. Przepływali przez nią ludzie, dzięki którym kultury się mieszały, wyzwalała się nowa energia - tłumaczył Robert Jankowski. - Ludzie przywiązani byli do ziemi, a flisacy, przemieszczając się rzeką, przekazywali im cenne informacje.

Jak opowiadał, w ciągu setek lat ludzie gubili bądź pozostawiali w Wiśle przeróżne artefakty, które dziś są niezwykle cenne. - Rzeka przez wieki stanowiła autostradę dla podróżników, ale przecież także dla złodziei - opowiadał flisak. - Poza tym zdarzały się kraksy, barki się zderzały, a przewożone towary tonęły, rzeka "rozwlekała" je na przestrzeni kilometrów. Co pewien czas znajdują je dziś stołeczni piaskarze. Były to kule armatnie, ale i dzieła sztuki, na przykład rzeźby - wyliczał. - Dla nas, archeologów, są one niezwykle ważne. Składamy z nich, niczym z puzzli, elementy naszej historii.

Posłuchaj
10:30 _PR4_AAC 2022_05_18-10-33-45.mp3 O historycznej roli rzek, m.in. Wisły, opowiada flisak Robert Jankowski (Stacja Kultura/Czwórka) 

Czytaj także:

Woda będzie tematem przewodnim tegorocznego, 25. Pikniku Naukowego Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Impreza odbędzie się w sobotę 21 maja w godz. 11.00–20.00 na terenie Centrum Nauki Kopernik - przy Bulwarach Wiślanych. - Wisła była piękna już dla naszych przodków, jest przecież bardzo dużo dzieł malarskich z tą rzeką w roli głównej, ale także pieśni, utworów muzycznych. Szkoda, że zaginęła ona gdzieś w naszej współczesnej popkulturze. Dziś na szczęście to się zmienia - podkreślał Robert Jankowski. 

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo 

Materiał przygotowała: Aleksandra Opala

Data emisji: 18.05.2022

Godzina emisji: 10.35

kd

Czytaj także

Daktyloskopia na ekranie - obalamy mity kryminalistyki

Ostatnia aktualizacja: 06.12.2021 19:20
Zbieranie linii papilarnych na miejscu przestępstwa często pojawia się w filmach i serialach kryminalnych. Daktyloskopia jako narzędzie zabezpieczenia i badanie śladów odcisków palców jest bardziej złożona, niż jest to w nich pokazywane.
rozwiń zwiń