Usta, dekolt, nogi. Jak Hollywood pokazuje kobiętę?

Ostatnia aktualizacja: 27.03.2023 14:50
- Ten film prowokuje interesującą dyskusję, ale też zwraca uwagę na zjawiska, których musimy mieć świadomość. I to świadome oglądanie filmów - nawet tych, które kochamy - jest tutaj kluczowe – mówi krytyk Błażej Hrapkowicz o filmie "Brainwashed: seks, kamera, władza" w reż. Niny Menkes.
Kadr z filmu Brainwashed: seks, kamera, władza. Na zdjęciu reżyserka i akademiczka Nina Menkes.
Kadr z filmu "Brainwashed: seks, kamera, władza". Na zdjęciu reżyserka i akademiczka Nina Menkes.Foto: Stowarzyszenie Nowe Horyzonty/mat. prasowe

Mężczyzna patrzy na kobietę

"Brainwashed: seks, kamera, władza" to ilustrowany fragmentami filmów wykład Niny Menkes, w którym niezależna reżyserka i wykładowczyni objaśnia, jak podstawowe techniki filmowe pracują na rzecz uprzedmiotowienia kobiet na ekranie i jakie ma to konsekwencje dla całej branży oraz dla bezpieczeństwa kobiet w ogóle. - To feministyczna teoria kina ujęta w ramy wizualnego eseju - mówi autor audycji. - Menkes zwraca uwagę na to, co wielu widzów może przegapić, bo jest tak oczywiste, że aż niewidzialne: kto patrzy na kogo i w jaki sposób. Reżyserka zauważa, że niemal przez całą historię kina jest to perspektywa męska, która pokazuje kobiece bohaterki jako przedmioty, a nie podmioty - mówi blogerka i obserwatorka popkultury Katarzyna Czajka-Kominiarczuk. - Patriarchalna ideologia i męskie spojrzenie są "wdrukowane" w historię kina do tego stopnia, że przestajemy je zauważać.

Męska perspektywa kobiet reżyserek

Menkes podaje wiele przekonujących przykładów - od "Damy z Szanghaju" i "Okna na podwórze" do współczesnych produkcji, takich jak "Blade Runner 2049", "Życie Adeli" oraz "Wonder Woman". Przywołuje także "Między słowami" Sofii Coppoli i "Hurt Lockera" - film o wojnie w Iraku, za który Kathryn Bigelow - jako pierwsza kobieta w historii - otrzymała Oscara za reżyserię. Menkes pokazuje też, że nawet jeśli fabuła filmu "wzmacnia" kobiety i jest feministyczna w swoim wyrazie, to twórczynie w warstwie wizualnej nadal wykorzystują skodyfikowane, męskie spojrzenie - dodaje rozmówczyni Błażeja Hrapkowicza.

Przykłady "wyjęte" z kontekstu

Jednak i gość audycji, i jej autor podkreślają, że wydźwięk "Brainwashed…" jest dyskusyjny. - Moim zdaniem dużym problemem filmu jest to, że wiele przykładowych scen jest wyjętych z kontekstu. Tak jak na przykład scena z Aną de Armas w ostatniej części "Blade Runnera". Owszem, w jednym z ujęć aktorka jest pokazana z "męskiej" perspektywy, ale m.in. po to, by podkreślić charakter jej relacji z Ryanem Goslingiem - zauważa Hrapkowicz.

„BRAINWASHED” | oficjalny zwiastun | Nowe Horyzonty

Sprawdź też:

Jedna z wielu prawd

- To, co mówi Nina Menkes, jest prawdą, ale jedną z bardzo wielu prawd, które funkcjonują obok siebie i tworzą tę rzeczywistość, w której żyjemy. To nie znaczy, że mamy zignorować ten jeden wątek, ale on sam nam nigdy niczego nie wytłumaczy. Tak społeczeństwa nie działają – podsumowuje Katarzyna Czajka-Kominiarczuk.      

Posłuchaj
23:38 CZWÓRKA Hrapkowidz - brainwashed 26.03.2023.mp3 O filmie "Brainwashed: seks, kamera, władza" rozmawiają Katarzyna Czajka-Kominiarczuk i Błażej Hrapkowicz (Hrapkowidz/Czwórka)

***

Tytuł audycji: Hrapkowidz

Prowadzi: Błażej Hrapkowicz

Gość: Katarzyna Czajka-Kominiarczuk (autorka bloga "Zwierz popkulturalny")

Data emisji: 26.03.2023

Godzina emisji: 14.16

kul

Czytaj także

"Ostatni komers". Suma pierwszych razów

Ostatnia aktualizacja: 13.06.2021 16:00
- To jest historia o wszystkim co pierwsze, a co za tym idzie - najintensywniejsze - zapowiada reżyser Dawid Nickel. "Ostatni komers" wejdzie na ekrany kin 18 czerwca.
rozwiń zwiń
Czytaj także

"Blisko". Estetyczna lekcja przeżywania bolesnych emocji

Ostatnia aktualizacja: 12.02.2023 16:00
17 lutego na ekrany polskich kin wejdzie film "Blisko" Lukasa Dhonta. - To kolejna opowieść tego reżysera o dorastaniu. Realistyczna i bolesna, ale wizualnie piękna - przyznają krytycy Kaja Klimek i Błażej Hrapkowicz. 
rozwiń zwiń