- Wystawa "Jerzy Nowosielski" prezentowana jest od 17 listopada w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Potrwa do 4 lutego 2024 r.
- Przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin artysty ekspozycja prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę.
- Kuratorką wystawy jest Anna Budzałek, którą w Zachęcie odwiedziła z mikrofonem Dwójki Aldona Łaniewska-Wołłk.
Wystawa poświęcona dziełom Jerzego Nowosielskiego prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę. W każdym z motywów można dostrzec fascynację geometrią, w której zamyka się opisywania doznań duchowych i doświadczeń jak najbardziej realnych oraz mistyczną, pełną symboli wizję rzeczywistości.
"Jerzy Nowosielski" - wystawa skupiona na najważniejszych wątkach
- Nowosielski jest szalenie wielowątkowy, ale są tematy, które go trapią nieustannie. Pejzaż, miejski, wiejski, choć ten miejski jest mocniej zarysowany na wystawie. Także ciało, ciało kobiece, bo chyba na tym koncentruje się tutaj głównie jego twórczość. Wreszcie abstrakcja, która od samego początku jest niesamowicie ważnym elementem w jego pracach. To trzy główne wątki, do tego mamy jeszcze piękny pokaz ikon - opowiadała Anna Budzałek, kuratorka wystawy.
Pejzaże komponowane z płaskich, geometrycznych form, malowane z różnych perspektyw, przywodzą na myśl ujęcia filmowe. Drugi temat, ciało, nie jest tu obiektem estetycznej kontemplacji, ale staje się niemal geometryczną formą, jest uproszczone, zrytmizowane i anonimowe - artysta dążył do ukazania ciała uświęconego, wyabstrahowanego z ziemskiej rzeczywistości. Trzeci wątek, abstrakcja, w twórczości tego malarza odnosi się przede wszystkim do bytu najwyższego, do transcendencji, której emanację stanowi światło, także światło wiedzy i olśnienie.
Jedna z sal Zachęty dla ikon
I wreszcie ikona - Jerzy Nowosielski poprzez nowoczesne "ikonowe" postrzeganie rzeczywistości wprowadził jedną uniwersalną normę, zarówno dla wczesnych przedstawień motywów świeckich, jak i późniejszych - religijnych. Na wystawie w Zachęcie prezentowanie są trzy ikony artysty. Zebrano je w osobnej sali, gdzie zwiedzający wchodzą na końcu.
- Dwie ikony przedstawiają w różnych odsłonach tę samą postać, św. Mikołaja. Trzecia poświęcona jest św. Paraskewie, patronce kobiet i domowego ogniska. W tej sali kończymy zwiedzanie wystawy, chociaż ikona stała u podstaw twórczości Nowosielskiego. Po tych wszystkich emocjach pierwszych dwóch sal w tej trzeciej zostajemy sam na sam z misterium, z tym momentem dla twórczości tego artysty najważniejszym, kiedy łączy sacrum z profanum - podkreślała Anna Budzałek.
06:55 Poranek Dwójki nowosielski 20.11.2023.mp3 Rozmowa z Anną Budzałek, kuratorką wystawy "Jerzy Nowosielski" w Zachęcie (Poranek Dwójki)
Jerzy Nowosielski (1923–2011) swą artystyczną podróż rozpoczął w 1940 roku, kiedy podjął studia w okupacyjnej Staatliche Kunstgewerbeschule w Krakowie w pracowni Stanisława Kamockiego. Po wojnie w latach 1945-1947 kontynuował naukę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u prof. Eugeniusza Eibischa, jednak dyplom uzyskał dopiero w 1961 roku. W latach 1945-1949 należał do Grupy Młodych Plastyków, w latach 1957-1958 był związany z łódzką grupą Piąte Koło, a jednocześnie, w 1957 roku, został członkiem założycielem II Grupy Krakowskiej (nawiązującej do tradycji przedwojennej Grupy Krakowskiej). Od 1957 roku wykładał w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, a latach 1962–1993 - w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie.
Swoją twórczość miał okazję zaprezentować podczas ważnych wydarzeń artystycznych, jak np. Biennale w Wenecji w 1956 roku oraz Biennale w São Paulo w 1959 roku. Wyrazem uznania dla jego talentu stały się liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa (1985), Nagroda Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza (1999).
[źródło: zacheta.art.pl]
***
Przygotowała: Aldona Łaniewska-Wołłk
Gość: Anna Budzałek (kuratorka wystawy "Jerzy Nowosielski" w Zachęcie)
Data emisji: 20.11.2023
Godzina emisji: 9.40
Materiał wyemitowano w audycji Poranek Dwójki.
pg
