Mroczni łowcy i totemy kobiet. Co wiemy o sowach?

Sowy to ptaki sprzeczności. Z jednej strony - symbol wiedzy, a drugiej - ptak przeklęty. – Z sowami łączy ludzi ogromna wspólna historia. Mimo, sowy są nocnymi, mrocznymi drapieżnikami, potrafią też być bardzo czułe, lojalne, mocno się przywiązują. Potrafią bardzo zaprzyjaźnić się z człowiekiem - mówił Jacek Karczewski ze Stowarzyszenia Ptaki Polskie, autor książki "Noc sów". 

(zdj. ilustracyjne)

Foto: Pixabay.com/domena publiczna/Alexas_Fotos

Jeszcze kilkanaście wieków temu dostrzeżenie sowy, na przykład uszatki, to był bardzo dobry znak. Sowy były uznawane za ptaki Velesa, czyli boga dobrobytu, bardzo ważnego dla Słowian Jacek Karczewski

Wielkie oczy, miękkie jak jedwab pióra, zabawne uszy, a przede wszystkim szczególna aura - połączenie ciszy oraz arystokratycznego opanowania i pewności siebie. Podobno sowy wpędzały naszych przodków do grobu, a z czarownicami latały na miotłach. - To, jak przed laty postrzegaliśmy sowy, zmieniło się wraz z napływem chrześcijaństwa, które uznało sowy za ptaki, należące do wiedźm. Zwierzęta te palone były na stosach wraz ze swoimi "wiedźmami". Dziś jednak sowy znowu stały się modne - mówił gość Czwórki. - Są jednak miejsca na świecie, gdzie sowy wciąż trwożą tych, którzy je zobaczą. To na przykład niektóre rejony Afryki, w których sowy wciąż są prześladowane i aż 80 proc. z nich ginie z rąk ludzi.

Sowa w wielu krajach uchodzi za ptaka trzeźwości. Dawniej ludziom skorym do zaglądania do kieliszka podawano sowie jaja jako remedium. Jest też symbolem powagi i mądrości. Jacek Karczewski

Jak podkreśla Jacek Karczewski, z niektórymi ptakami łączy ludzi ponad 50 wspólnych genów. Istnieje też wiele podobieństw ludzi i sów. I choć uznane są z symbol mądrości, nie jest to do końca zgodne z prawdą. - Są to ptaki, które w życiu postawiły na specjalizację: mają świetny słuch i wzrok, szpony. Są skutecznymi drapieżnikami. Nie muszą więc błyszczeć inteligencją. Nie muszą "kombinować" w życiu jak sroki, albo dbać o relacje z innymi, jak np. gęsi, bo żyją samotnie lub w parach - mówił gość Czwórki. - To, jak są postrzegane, bierze się prawdopodobnie stąd, że po prostu niewiele je rusza. Bo czy ktoś kiedyś widział spanikowaną sowę? 

Jacek Karczewski współpracuje ze Stowarzyszeniem Ptaki Polskie, które jest organizatorem fenomenalnego wydarzenia o ogólnopolskiej skali - Nocy Sów - wydał ostatnio książkę o takim samym tytule. To kompletna kolekcja polskich sów: 18 rozdziałów faktów i sowich legend z całego świata. 

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo

Gość: Jacek Karczewski (Stowarzyszenie Ptaki Polskie, autor książki "Noc sów. Opowieści z lasu")

Data emisji: 12.04.2020

Godzina emisji: 10.15

kd

- Choćby to, że sowy nie przepadają za gryzoniami, m.in. szczurami - mówił ekspert.

***

Na audycję "Stacja Kultura" w poniedziałek (13.04) od godz. 10.05 zaprasza Kasia Dydo.

kul