Haute couture - co to oznacza? Krótka historia mody

- Sam termin "haute couture" powinniśmy kojarzyć z ekskluzywnym krawiectwem i wykwintnymi domami mody - mówi dr Piotr Szaradowski, historyk mody i wykładowca SWPS. Jednak historia haute couture jest burzliwa i zmienna jak kolekcje jej twórców. 

Co królowało na światowych wybiegach w mijającym roku?

Foto: Shutterstock/CatwalkPhotos

Początki haute couture sięgają połowy XIX wieku, gdy zaczęła rozkwitać moda paryska. Dosłownie haute couture oznacza "wysokie krawiectwo". Za jej ojca i prekursora uznawany jest Charles Frederick Worth. - Wskazując korzenie haute couture musimy pamiętać, że to zjawisko trwa, jest to proces, który się zmienia - mówi Piotr Szaradowski. - Co ciekawe jeszcze do końca XIX wieku, rozróżnienie pomiędzy haute couture i konfekcją, czyli szyciem seryjnym, nie było takie ostre i czytelne.

Luksusowe krawiectwo pod kontrolą

Haute couture jest terminem zastrzeżonym przez francuską Izbę Mody, która została powołana w 1945 roku. Od tamtej pory, używające tej nazwy domy mody są zobowiązane do przestrzegania określonych kryteriów. - Stopniowo następowało usztywnianie zasad i reguł. Między innymi określano terminy pokazów, ilość modeli oraz zatrudnionych osób - opowiada specjalista. - Po 1945 roku zaczęło to podlegać pod Ministerstwo Przemysłu. Paradoksem jest, że zasady wprowadzono, po to, żeby haute couture przetrwało, ale przez mocne uszytwnienie zasad nie było wymiany pokoleń. Po II wojnie światowej nastąpiła gwałtowna zmiana i ubytek domów mody. Okazało się, że w latach 60. było ich tam nie 100, a tylko niewiele ponad 20.

Zbuntowane lata 60.

Lata 60. zmieniły też postrzeganie świata i okazało się, że haute couture wcale nie musi być tym, co najmodniejsze, najlepsze i najciekawsze. Młode pokolenie projektantów, nawet francuskich, nie było tym zainteresowane i niekoniecznie chcieli przynależeć do tej organizacji. W związku z tym haute couture dokonało przewrotu i w 1973 roku powstały jeszcze dwie izby mody, które funkcjonują do dziś.

Źr. Youtube/Valentino | Spring Summer 2022 | Full Show

Obecnie do grona domów mody haute couture należy 19 domów: 14 francuskich i 5 zagranicznych. Żeby utrzymać zaszczytne miano muszą spełniać wiele zasad i warunków. Między innymi dom mody musi zatrudniać przynajmniej 25 osób. Musi przygotować pokazy mody dwa razy do roku i zaprezentować je w Paryżu. Kolekcja musi liczyć 35 modeli, z czego każdy musi być unikatowy. Kreacje haute couture szyte są najczęściej ręcznie z najwyższej jakości materiałów i tkanin, a projekty powstają nawet miesiącami. Nad jedną kreacją pracuje do kilkunastu osób, więc wysokie ceny nikogo nie dziwią. Ceny kreacji zaczynają się od kilku, a kończą na kilkunastu tysiącach euro.

Zobacz także:

• Dom Mody Herse. Symbol nowoczesności i wyrafinowania
• Gianni Versace. Projektant przepychu i nadmiaru

Domy mody muszą spełnić wysokie wymagania, ale także liczyć się z olbrzymimi kosztami, na które bez sponsora albo dużego inwestora wielu firm nie stać. Haute couture na przestrzeni lat się zmieniało, a w latach 90. przeżywało kryzys. - To widać po tym, jak awangardowi potrafili być projektanci. Nie potrzebowali struktury haute couture, żeby tworzyć naprawdę niezwykłe rzeczy i właśnie nie do noszenia - mówi specjalista. - Weźmy nawet tego najbardziej kojarzonego Alexandra McQueena, który pokazywał w zasadzie kolekcje prêt-à-porter przez pierwszą dekadę XXI wieku, a jednak potrafił stworzyć pokazy w niezwykły i artystyczny sposób. 

Posłuchaj

12:10 Czwórka/Stacja Kultura - cykl modowy 17.03..2022.mp3 dr Piotr Szaradowski, historyk mody wykładowca SWPS opowiada o historii haute couture (Stacja Kultura/Czwórka)

 

Haute couture stara się nadążać za zmieniającym się światem. Jako organizacja nieustannie myśli w jaki sposób zmieniać opowieść o sobie, aby marzenie o modzie nigdy się nie skończyło.

***

Tytuł audycji: Stacja Kultura

Prowadzi: Kasia Dydo 

Materiał przygotowała: Ada Janiszewska 

Data emisji: 17.03.2022

Godzina emisji: 11.45

aw