Art Nouveau/Secesja
- Podróż po stylach historii sztuki zaczynamy od secesji, która rozkwitła pod koniec XIX wieku i na początku XX w Europie i USA, ale to Europa była jej centrum - mówi Szymon Jaworski. - Jej charakterystyczne elementy to stosowanie długiej, wijącej się, organicznej linii. Ten motyw można spotkać dosłownie wszędzie: w architekturze, designie, szkle, na plakatach czy w biżuterii - dodaje.
Secesyjna wijąca się linia często przybiera formę łodyg, pąków kwiatów, gałęzi, winorośli czy skrzydeł owadów. Ten nurt cechują kunszt, delikatność i zmysłowość. Często pojawiają się elementy roślinne: kolumny jak pnie drzew czy ogromne grube pnącza.
Wśród najsłynniejszych artystów tego okresu wymienia się:
- Alfonsa Muchę, najsłynniejszego plakacistę tego czasu,
- Antoniego Gaudiego, hiszpańskiego architekta i jego najsłynniejsze, nigdy nieukończone dzieło Sagrada Família.
- Gustaw Klimta, malarza związanego z Wiedniem, stosującego bogatą ornamentykę. Klimt śmiało operował złotem, nawiązywał do sztuki Bizancjum czy Japonii.
Rokoko
Rokoko było zwiane z życiem dworskim. Rozkwit tej epoki nastąpił za czasów życia Ludwika XV, było sprzeciwem na pompatyczność baroku.
- Rokoko charakteryzuje zmysłowość, wyrafinowanie i dekoracyjność - wymienia Szymon Jaworski. - W tym czasie chętnie sięgano po motywy mitologiczne, przede wszystkim przedstawiano takie bóstwa, jak Afrodyta, Eros, ale malowano również Dionizosa, Zeusa, Hera i Atenę. Obrazy ukazywały zabawy i spotkania towarzyskie na arystokratycznych dworach. Widoczne w nich są podteksty erotyczne - dodaje.
Szymon Jaworski podkreśla, że powrót do antyku widzimy nie tylko w treści obrazów, ale również w formie malarstwa tego czasu - wrócono do malarstwa ściennego, antycznych fresków. Reporter zwraca szczególną uwagę na dwa pojęcia w malarstwie epoki rokoka:
- fête champêtre (święto wiejskie) - sceny pasterskie w malarstwie
- fête galante (święto wytworne) prezentujące spotkania towarzyskie, zabawy, koncerty na łonie natury, z bohaterami w strojach dworskich
W terminach związanych z rokokiem odnajdujemy też roccail, czyli ornament, kształtem przypominający muszlę, małżowinę uszną, falę. To motyw który pojawił się około 1730 roku, później został wzbogacony kogucim grzebieniem. Stosowany był w dekoracjach architektonicznych, wystroju wnętrz, rzemiośle artystycznym.
14:52 czwórka stacja kultura 05.05.2022.mp3 O stylach w historii sztuki opowiada Szymon Jaworski (Stacja Kultura/Czwórka)
Art déco
- Art déco jest stylem, którego rozkwit przypada na czasy międzywojenne. Swoją nazwę otrzymał jednak dopiero w 1966 roku - mówi Szymon Jaworski. - Charakteryzuje go zamiłowanie do figur geometrycznych, syntetycznych form, ale też do błyszczących, gładkich powierzchni - dodaje.
Warto pamiętać, że nie był on odpowiedzią na secesję, co podkreśla Czwórkowy reporter. - Artyści art déco chętnie sięgali do stylów poprzednich epok, szczególnie do czasów starożytnego Egiptu. Wiąże się to z odkryciem grobu Tutenchamona w 1922 roku. - To zapoczątkowało tutmanię - styl chętnie sięgający do motywu mumii egipskiej. Ten element pojawiał się w zegarach kominkowych, saszetkach i innych przedmiotach użytku codziennego.
Wśród znamienitych polskich artystów tego okresu wymienia się Tamarę Łempicką czy Zofię Stryjeńską.
ZOBACZ WIĘCEJ Matura z Czwórką <<<
***
Tytuł audycji: Stacja Kultura
Prowadzi: Gosia Jakubowska
Gość: Szymon Jaworski
Data emisji: 05.05.2022
Godzina emisji: 11.14
pj
