Pierwsze finały piłkarskich mistrzostw Europy, pod nazwą Pucharu Europy Narodów, odbyły się w 1960 roku we Francji. Mistrzem została reprezentacja Związku Radzieckiego, która w finale wygrała z Jugosławią 2:1 po dogrywce.
Idea zorganizowania turnieju z udziałem najlepszych drużyn Europy powstała dużo wcześniej. W 1927 roku sekretarz generalny Francuskiej Federacji Piłkarskiej Henri Delaunay wpadł na taki pomysł, który jednak nie został wówczas zaakceptowany. Powrócono do niego dopiero kilkanaście lat później, a przygotowania do imprezy rozpoczęły się w 1956 roku. Na początku rozgrywki nazwane zostały Pucharem Narodów Europy. Zainteresowania tymi pierwszymi w historii mistrzostwami Europy w piłce nożnej nie wyraziły m.in. takie potęgi futbolowe jak Włochy, Niemcy, Anglia czy wicemistrz świata z 1958 roku Szwecja.
Już w eliminacjach do pierwszego turnieju doszło do jednej z najbardziej kontrowersyjnych sytuacji w historii ME. W meczu 1/4 finału, decydującym o awansie do czołowej czwórki, miały się spotkać zespoły Hiszpanii i ZSRR. Napięta sytuacja polityczna panująca wówczas w podzielonej Europie zaostrzyła się po zestrzeleniu nad terytorium ZSRR amerykańskiego samolotu szpiegowskiego. W tych warunkach prawicowy przywódca Hiszpanii generał Franco podjął decyzję o zbojkotowaniu spotkań z ZSRR. Wcześniej Hiszpanie wyeliminowali m.in. Polskę, a wielkim wydarzeniem był przyjazd do Warszawy legendarnego Alfredo di Stefano. W Warszawie Polska przegrała 2:4 (gole dla Polski strzelili Ernest Pol i Lucjan Brychczy), na wyjeździe znów lepsi byli Hiszpanie 0:3.
Finał turnieju został rozegrany 10 czerwca 1960 roku na Parc de Princes w Paryżu. Spotkały się w nim Jugosławia i Związek Radziecki. Mecz był niezwykle zacięty i po półtorej godzinie zmagań był remis 1:1.
Jako pierwsi na prowadzenie wyszli w tym spotkaniu Jugosłowianie. W 43. minucie piłkę w bramce legendarnego bramkarza Lwa Jaszyna umieścił Milan Galic. ZSRR powróciło do gry w drugiej połowie, kiedy to za sprawą Sławy Metreweliego padło wyrównanie. Zwycięską bramkę dającą Związkowi Radzieckiemu Puchar Narodów Europy w dogrywce zdobył Wiktor Poniedielnik. Jedną z największych gwiazd mistrzostw z 1960 roku był sowiecki bramkarz - Lew Jaszyn.
Finał Euro 1960
ZSRR - Jugosławia 2:1 po dogrywce (0:1, 1:1)
0:1 Galić 43'
1:1 Metreweli 49'
2:1 Poniedielnik 113'
Składy
ZSRR: Lew Jaszyn; Giwi Czocheli, Anatolij Maslienkin, Anatolij Krutikow, Jurij Wojnow, Igor Netto, Slawa Metreweli, Walentin Iwanow, Wiktor Poniedielnik, Walentin Bubukin, Michaił Meszi;
Jugosławia: Blagoje Vidinic; Vladimir Durkovic, Fahrudin Jusufi, Ante Zanetic, Jovan Miladinovic, Zeljko Perusic, Dragoslav Sekularac, Drazen Jerkovic, Milan Galic, Zeljko Matus, Borivoje Kostic.
Darek Matyja
